"Het is een ziekte"
POPCORN U.S.A.
The Sensory Approach to Profit
Tel. 030-7156 97
Postbus 15121, 3501 BC Utrecht
Rens Kruis is vijftien jaar werkzaam in het filmbedrijf, o.a. bij Con
corde Film en bij de voormalige bioscoop Royal in de Haagse Boek
horststraat. De laatste twaalf jaar is hij operateur in het Haagse Asta
Theater.
Na een wat nostalgische rondleiding door het enige jaren geleden na
een brand geheel gemoderniseerde Asta theater - het vroegere Ca
lypso is nu Asta 2, Bijou heet Asta 3 - vertrekken we naar de woning
van Laurens, waar zijn privé filmkollektie zich bevindt.
Sinds hij in het filmbedrijf werkzaam is, verzamelt Rens al 8,16 en
35mm. films en filmposters.
De hoeveelheid materiaal is in de loop der jaren zó toegenomen, dat
het een reden is geworden om te verhuizen. Nu staan de filmblikken
hoog opgestapeld in de gangkast en onder het bed. In de huiskamer
staat een antieke projector... De rest staat bij vrienden opgeslagen.
Terwijl hij zich als operateur bezig houdt met de hedendaagse film en
o.a. door het lezen van vakbladen als Variety op de hoogte blijft, gaat
zijn voorkeur uit naar het verzamelen van klassieke films van uiteen
lopende genres, zoals Hammer Horrors, Disney's, Warner cartoons,
Nazi-propaganda journaals, Chaplin, Keaton, Lloyd, Valenti-
no...maar vooral naar Laurel en Hardy films, waarvan hij er 53 in z'n
bezit heeft. Deze voorliefde blijkt duidelijk in zijn flat: er heerst een
ware Laurel en Hardy 'terreur'. Het duo lacht je toe vanaf de boeken
kast, de telefoonklapper, vanaf bekers...
Rens is bovendien voorzitter van de Haagse Laurel en Hardy fanclub,
de "Me and my pal tent", die regelmatig bijeenkomsten organiseert.
"De 35 en 16mm. kopieën", zo vertelt Rens, "zijn hoofdzakelijk af
komstig uit de Verenigde Staten." Menig Nederlands verzamelaar
zou zwaar gefrustreerd raken door het aanbod in Amerikaanse bla
den als "The Big Reel"! Bovendien is er een levendige handel in zg.
'airline prints' - films die in vliegtuigen vertoond zijn en daarna ver
kocht worden - allen met de vermelding 'uitsluitend voor privé ge
bruik'.
De 8mm. kopieën betrekt Rens in hoofdzaak via Engeland, waar hier
voor nog een grote markt bestaat. Bladerend door de Engelse uitga
ven voor verzamelaars een greep uit het aanbod: "Star Wars", "Gold-
finger", "The Wizard of Oz", "A Fish called Wanda"...
Rens: "In Amerika, Engeland en Duitsland zijn filmverzamelaars heel
aktief, geven bladen uit en organiseren bijeenkomsten, waar op
grote schaal geruild wordt. In Nederland bestaan er op dit gebied
geen georganiseerde aktiviteiten." Uit de periode dat hij zelf in de 8
en 16mm. verhuur zat ('The Movie Boutique') heeft Rens vele kontak
ten overgehouden in binnen- en buitenland.
Het is wél een dure liefhebberij. Enige voorbeelden: voor een Disney
wordt, afhankelijk van de titel en de kwaliteit tussen de f 400,-- en
f 1.000,- betaald; een Laurel Hardy 2-acter kost ca. f 150,-, een
hoofdfilm ca. f 400,-. Sommige zeer kostbare films worden per acte
gekocht, zoals bv. "Gejaagd door de Wind" ("Gejaagd door de
Winst", zoals de film in verzamelaarskringen ook wel wordt ge
noemd).
Naast de reeds genoemde Laurel Hardy films bevinden zich in de
kollektie zo'n 100 Warner cartoons, ca. 50 Disney's, een 16mm. ko
pie van King Kong, verscheidene afleveringen van de "Deutsche Wo-
chenschau", Fox Journaals en nog veel, veel meer. De Fox Journaals
staan nog op nitraatfilm. "Ik zou ze graag willen conserveren", aldus
Rens, "maar het geld daarvoor ontbreekt".
De ware filmverzamelaar komt naar voren, als Rens mij het verschil
laat ruiken tussen nitraat, acetaat en Orwo (gebruikt in Oost-Duits
land). "Orwo ruikt het lekkerst, maar je krijgt er wel hoofdpijn van!"
Wensen heeft Rens in overvloed en hij grijpt deze gelegenheid dan
ook graag aan om een paar daarvan te noemen. "Je weet maar
nooit!" Zo is hij nog op zoek naar Hammer horrors op elk formaat
o.a. "Curse of Frankenstein" (1958) en "Revenge of Frankenstein"
(1959) en zou hij graag de komplete versie van "Nosferatu" (Piccolo
Film) in bezit krijgen als ook een Fumeo 9119 projector (super 8).
Voor de Technicolor model 1100 geluidsprojector, die hij sinds kort
in bezit heeft, zoekt hij cassettes met super 8 magnetische geluids
films.
Enthousiast geworden door de verhalen van Rens, wilde ik natuurlijk
iets zien uit zijn verzameling, want uiteindelijk is film om naar te kij
ken. Hij bleek daar al op gerekend te hebben en had een speciaal 'pro
gramma' samengesteld met o.a. "Making a living" (1915) met een
piepjonge Chaplin, "Steamboat Willie" (1928), de eerste Mickey
Mouse film met geluid en "The Skeleton Dance", een Disney uit
1929. Genieten dus!!
"Tja, het is gewoon een ziekte", aldus Rens, en spreekt daarbij de
hoop uit dat naar aanleiding van dit gesprek vele op deze wijze "pret
tig gestoorden" zich zullen melden.
Rens Kruis is privé te bereiken onder telnr.:070-235439.
Annita Dekker
79
Film verzamelaar Rens Kruis
CORN