De Pen...
door Eef Bovelander
Elke maand kunt u in deze ru
briek onder de naam "De Pen..."
een verhaal lezen van een
bekend persoon in de filmbran-
che. Deze maand is het woord
aan Eef Bovelander, voormalig
directeur Titra Film Laboratorium.
Levenslang
Den Haag 1953
Ik verdiende mijn schrale boterham bij Patisserie Maison Krul
aan het Noordeinde. Een chique Haagse snoeptent waar def
tige geaffecteerde dames zich te buiten gingen aan calorierij
ke taartjes, cholesterol verhogende tompoezen en koffie met
veel slagroom.
Af en toe kwam ook de buurvrouw, H.M. Koningin Wil hei
mina even buurten, vergezeld van een paar rijk gevulde
dames die precies wisten welk taartje H.M. wilde nuttigen.
Daar was al over gebeld. Hoogspanning en nervositeit bij
Krul. Eindelijk gebeurde er iets, voor de rest was 't saai.Saai
en zoet!
Gelukkig had ik nog een bezigheid. Ik was leider van een
cabaretgezelschap dat voor weinig geld amusement bracht
voor militairen en verenigingen. Dat was mijn lust en mijn
leven. Maar omdat je geld moet verdienen om te kunnen
leven was dat geen lang leven beschoren.
En wat gebeurt er, noem 't toeval of niet, ik kreeg een baan
aangeboden bij Ideaal Film, het latere Titra Film, aan de
Zwarteweg in Den Haag. Dat klonk mij als muziek in de
oren. Voor mij had het woord film een magische klank. Wist
ik veel. Ik bedacht me geen moment, solliciteerde en werd
aangenomen. Bij mijn intreding sprak de toenmalige direc
teur Goof Bakker, de veelzeggende woorden: "Jongen, als je
eenmaal met film te maken krijgt, dan ben je je leven lang
eraan verslingerd.
Mijn Hollywood carrière begon in een laboratorium waar
films werden ondertiteld met behulp van paraffine en scherp
bijtende chemicaliën. Niet echt een wereld van glitter en
glamour. Maar ik zette door. Jammer genoeg was er in Den
Haag niet genoeg werk voor Ideaal Film waarop werd beslo
ten om naar Amsterdam te verhuizen. Daar waren de ver
huurkantoren, dus daar lagen de opdrachten. En inderdaad,
in Amsterdam aan de Egelantiersgracht, beleefde Ideaal
Film, na een moeizame periode, betere tijden.
Ik was inmiddels bedrijfsleider geworden en Ideaal Film werd
omgedoopt tot Titra Film Laboratorium. We hadden veel werk
voor de REM, televisie vanaf 't schip, 's Morgens werd de ver
taling ingeleverd en 's avonds om 7 uur was 't getiteld in de
uitzending.
Gekkenwerk!
Er kwam nog meer gekkenwerk, Film International's Film
Festival in Rotterdam met de legendarische Huub Bals.
Huub kwam op zaterdagavond terug uit het buitenland met
een film die op zondagavond op het festival moest draaien.
Hij belde mij op zondagochtend op en wilde weten of die
film nog even getiteld kon worden. Ik vroeg 'm of hij wist dat
't zondag was. Onmogelijk Huub! Huub was zeer ongelukkig
en moest zich beraden wat te doen.
Mijn vrouw, ook uit 't vak afkomstig, had het allemaal aan
gehoord en vond dat ik alles in het werk moest stellen om de
film alsnog te ondertitelen. Goed! Met Willemien (mijn
vrouw), en 2 zonen (16 en 10 jaar), zijn we aan de slag ge
gaan. Om een lang verhaal kort te maken, de film draaide 's
avonds op 't festival. Huub Bals was weer gelukkig en Bove
lander kon geen kwaad meer doen.
Een woelige tijd brak aan. We kregen veel sex- en pornofilms
aangeboden om te ondertitelen. Voorzover er titels in zaten!
We bewerkten een in Nederland geproduceerde pornofilm en
waren uitgenodigd op de première. Na afloop was er, jawel,
een rondleiding en een borrel in Yab Yum! Over saai gespro
ken...
Na 35 jaar met pen en papier, paraffine en chemicaliën ge
werkt te hebben, zijn we sedert 5 jaar overgestapt op volledig
gecomputeriseerde laser ondertiteling. Een gouden greep en
een geweldige stap voorwaarts.
Het was m'n laatste wapenfeit. Ik ben nu gepensioneerd en
gelukkig nog een beetje betrokken bij de business waar ik
aan verslingerd ben en verslingerd aan zal blijven. Mijn leven
lang!
Eef Bovelander
Amsterdam, februari 1995
"De Pen" geef ik door aan:
Hans Pos van Shooting Star
