tSm
N'| Bedrijfsportret: HET NEDERLANDS FILMMUSEUM
meuws
Het valt niet mee om buitenstaanders wegwijs te maken in het Nederlands Filmmuseum. Het Vondelparkpaviljoen in Amsterdam is
van de vele Filmmuseum-gebouwen in Noord-Holland, waartussen zich landgoederen, bunkers en kassen bevinden, het meest bekend.
In deze chique 'suikertaart' uit 1881 vinden de NFM-filmvoorstellingen plaats en hier bevindt zich ook café-restaurant Vertigo met zijn
populaire terras, dat ook ons medewerkers des zomers voortdurend uit de kantoren lokt.
De eerste voorstelling van het Filmmuseum in het Vondelparkpaviljoen vond overigens pas in 1974 plaats. Daarvóór huisde het NFM
in het Stedelijk Museum, en nog eerder in het Kriterion-theater, waar het onder de naam 'Nederlands Historisch Film Archief in 1946
was opgericht. Dat was vlak na de oorlog die zoveel schade had aangericht: toen leefde de gedachte dat het filmerfgoed gered moest
worden, en liefst ook weer te zien moest zijn.
De Stichting Nederlands Filmmuseum
doet veel meer dan films vertonen. In de
eerste plaats dus het conserveren van
de miljoenen meters film op het brand
bare nitraat, die door de tand des tijds
verloren dreigen te gaan. Er wordt
onderzoek gedaan, er zijn vele archie
ven met foto's, affiches, publiciteitsma
teriaal en wat er verder aan papieren en
objecten in de filmbranche opduikt, er is
een documentatie-afdeling, een biblio
theek, er worden klassieke en nieuwe
films gedistribueerd, en er is heel veel
internationaal 'verkeer', onder andere
met collega-archieven overal in de
wereld.
Wie meer wil weten over het
Filmmuseum, en met name over de film
programma's in het komende seizoen,
neme onze seizoensbrochure 1997-1998
ter hand. We verklappen hier alvast de
retrospectieven van Mastroianni, Van
der Elsken en Ozu, een pakket 3D-films
en films met/over de allergrootste pia
nisten. Dit alles naast de dagelijks wis
selende cinematheekvoorstellingen om
19.30, en de premièrefilm of klassieker
die telkens een week lang om 22.00
draait.
We zoomen nu wat meer in op al die
gebouwen, activiteiten en mensen. Want
om al zijn doelen te verwezenlijken,
heeft het Filmmuseum zo'n honderd
man personeel rondlopen.
Hopelijk wordt de architectuur van het
NFM-bos hieronder zichtbaar, alsmede
de veelsoortige gewassen.
VONDELPARKPAVILJOEN AMSTERDAM
DIRECTIE EN SECRETARIAAT
'Ik weet vrijwel zeker dat niemand hier
mij dood wenst, hoe lastig ik ook ben.
(directeur Hoos Blotkamp, gevraagd naar
haar imago)
V.l.n.r.: Ruud Visschedijk, Maureen Mens, Marie
Korteling en Hoos Blotkamp
Hoos en Ruud vormen de directie van
het Filmmuseum. Ze stippelen samen het
beleid uit en zitten op één kamer, mid
denvoor op de eerste etage, zodat ze
nooit officieel hoeven te vergaderen met
elkaar, zoals Hoos tevreden vaststelt. Zij
richt haar blik vooral op de politiek, de
buitenlandse archieven (vertegenwoor
digd in de FIAF) en de conserverings-
werkzaamheden. Ruud (Visschedijk)
geeft veel aandacht aan de filmprogram-
mering en het interne management.
Wat zijn de belangrijkste eigenschappen
van een Filmmuseum-directielid? Hoos: 'Je
moet tegen een stootje kunnen en een
avontuurlijke inslag hebben, want het ver
eist veel creativiteit om onze filmcollectie
zo goed mogelijk te bewaren en te pre
senteren.' Ook Ruud beklemtoont de cre
atieve kanten van zijn werk: 'Alle theatra
le middelen zijn mogelijk, en geen onder
werp is te gek voor onze programma's,
zolang je maar bij het karakter van de
filmverzameling blijft en bij het doel van
het Filmmuseum. Hoos: 'Wij zijn het enige
Filmmuseum in Nederland en hebben de
opdracht voortdurend nieuwe dingen te
verzinnen, in plaats van te concurreren
met andere filminstellingen. Wij moeten
aan de voorkant krabbelen en knabbelen.
En talent organiseren: leuke, gekke,
gemotiveerde filmliefhebbers en andere
goeie krachten om je heen verzamelen.'
Marie en Maureen vormen het directiese
cretariaat, dat ook uitstekend zicht biedt
op wat er allemaal gaande is in het
bedrijf. Ze noemen zich de 'perfecte sia
mese tweeling': inwisselbaar, maar Marie
houdt zich iets meer met de internatio
nale correspondentie van Hoos bezig, en
Maureen met Ruuds programmering. 'Wij
zorgen dat de directie goed kan functio
neren.' Daartoe zijn M&M uitgerust met
'open ogen en horeca-oren': dat ze al
weten wat Ruud en Hoos gaan zeggen
voordat die hun mond open doen.
'Een gemengd bedrijf', zo noemt de
directie het Filmmuseum: een museum,
archief, bioscoop, filmproductie- en dis
tributiebedrijf tegelijkertijd. Film-muse-
um moge wat stoffig klinken, maar dan
blazen ze het stof er liever af dan de
nadelen van een nieuwe naam te riske
ren. Het Filmmuseum onderscheidt zich
van het kersverse NAA (Nederlands
Audiovisueel Archief) doordat de NFM-
filmcollectie voor tachtig procent uit bui
tenlandse producties bestaat èn doordat
de films hier als kunst worden
beschouwd, zoals schilderijen in het
Rijksmuseum. Het NAA selecteert films
eerder op hun informatiewaarde en
nationale belang.
Hoos en Ruud vinden allebei dat ze de
leukste baan van Nederland hebben.
Hun eigen filmpassies? Die zijn heel ruim:
'Je bek blijft openvallen, je gaat hier van
ontdekking naar ontdekking.'
Marie (Zwitserse, gaf goede baan in de
commercie aldaar op) en Maureen (die
Videoland verruilde voor 'cultuurtempel'
NFM) hoeven voor hun werk eigenlijk
geen film te zien, maar 'je zit de volgen
de dag anders op je stoel als je bent
gaan kijken naar een van de voorstellin
gen'. Beiden hebben met name grote
waardering gekregen voor stille films, die
je net als wijn moet leren drinken.
ALGEMENE ZAKEN
'opvangplek voor alle zeurpieten'
'De overeenkomst tussen ons is dat wij
niks met film doen.' Onder Algemene
Zaken" valt de financiële administratie,
met Kees als kakelverse chef, Ria en
Wilma en oudgediende Wim (salarisad
ministratie), het gebouwenbeheer door
Henk en Mohamed en de automatisering
(Khalid, Purcy en Wouter).
Afdelingshoofd Stan voert het financiële,
het personeels- en gebouwenbeleid.
V.l.n.r.: Khalid Atif, Wilma Hopman, Kees de
Bruin, Purcy Blijd en Stan Spijkerman
Wat voor karakter heeft de ideale AZ'er?
Die heeft een enorm incasseringsvermo
gen, want iedereen komt aan je kop zeu
ren: over budgetten en salarissen, over
computers die op tilt slaan en kapotte
spullen. Ze zijn er echter van overtuigd
dat ze door de andere afdelingen als