NICAM: DE KIJKWIJZER
UITGELEGD
Dj
3
O
Lü
KIJKWIJZER BINNENKORT OFFICIEEL IN WERKING
Ruim een jaar is het Nederlands Instituut voor de Classificatie van
Audiovisuele Media (NICAM) samen met externe deskundigen en
wetenschappers bezig geweest om een classificatiesysteem te ont
wikkelen, waarmee de audiovisuele sector zelf aan de slag kan. Op
22 februari 2001 gaat dit internationaal gezien unieke classificatie
systeem onder de naam "Kijkwijzer" officieel van start.
Door Linda Kleinhout
KIJKWIJZER, CLASSIFICEREN DOOR JONGEREN
Vanaf die datum zullen consu
menten in aanraking komen
met de ontwikkelde pictogram
men van "Kijkwijzer". Dit bete
kent dat vanaf eind februari
bioscoopfilms voorzien zijn van
een leeftijds- en inhoudsclassifi-
catie volgens het nieuwe sys
teem, gevolgd door televisiepro
gramma's op 17 maart en
videofilms vanaf 1 april.
Computerspellen zullen later dit
jaar volgen.
Onderzoek
De gedachte achter "Kijkwijzer"
is de consument, met name
ouders, een service te bieden om
te bepalen of een film, video,
televisieprogramma of compu
terspel schadelijke of problema
tische elementen kan bevatten
voor kleine kinderen en kinde
ren jonger dan twaalf of zestien
jaar. Om "Kijkwijzer" tot een
betrouwbare service te maken is
uitgebreid onderzoek aan de tot
standkoming van het systeem
vooraf gegaan. Verschillende
onderzoeken en praktijkvoor
beelden vormden de basis voor
"Kijkwijzer". Onafhankelijke
deskundigen, de zogenaamde
codeurs, en Nederlandse weten
schappers - Patti Valkenburg
van de Universiteit van
Amsterdam, Peter Nikken van
Stichting Jeugdinformatie en
Hans Beentjes van de Katholieke
Universiteit Nijmegen - werden
door het NICAM aangetrokken
om een gefundeerd systeem te
ontwikkelen. Zij zijn lid van
adviescommissies van het
NICAM, die in de toekomst toe
zien op verdere ontwikkeling en
verfijning van het systeem.
Ten grondslag aan het classifica
tiesysteem ligt het coderingsfor
mulier, dat de plaats moet inne
men van de bestaande classifi
caties, zoals de Filmkeuring. In
de verschillende fasen van ont-
Tijdens de Dag van de
Nederlandse film, 18 januari
jongstleden, werd "Kijkwijzer"
voorgelegd aan scholieren van
zestien en zeventien jaar. Deze
groep krijgt te maken met de
leeftijdsaanduidingen '12 jaar
en ouder' en '16 jaar en ouder'.
In deze presentatie en discussie
was het voor het NICAM inte
ressant om te horen wat jonge
ren ervaren als schadelijk en
waar voor hen de grens ligt.
Om de scholieren een idee te
geven wat voor effect een televi
sieserie op kinderen kan hebben
werd eerst een video vertoond
waarop drie jonge kinderen
geregistreerd worden die kijken
naar de "Power Rangers".
Tijdens het kijken spelen zij de
vechtbewegingen na. Moeder
kijkt verontrust toe, want zij
weet dat haar kinderen het
gevaar van deze bewegingen niet
beseffen. Vervolgens voerden
scholieren aan de hand van een
fragment uit "The Mummy"
een classificatie uit, waarbij vra
gen over geweld en angstwek
kend materiaal beantwoord
moesten worden. Bij het beant
woorden van de vragen was er
grote overeenstemming over de
antwoorden, zoals bij een objec
tief systeem ook de bedoeling is.
In de vertoonde scène werd de
huid van een man door kleine
beestjes opgegeten. Jongeren
betitelden dit niet als angstwek
kend materiaal, omdat er geen
bloed aan te pas kwam en ze
het getoonde 'nep' vonden.
Opvallend was dat zij weinig
waarde hechtten
aan leeftijdsaan
duidingen. Het is
immers stoer om
naar een film
geschikt voor zes
tien jaar te gaan
als je veertien
bent. De leef
tijds- en
inhoudsaandui-
dingen zijn geen
redenen om niet
naar een bepaal
de film te gaan of een video
niet te huren. Ook bij het
benoemen van programma's of
films die ze zeer schadelijk vin
den kwam alleen de- serie "Faces
of death" naar voren. Maar
zelfs dat zou niet verboden
moeten worden, vonden ze.
Wim Bekkers,
directeur van het
NICAM, tijdens
de Dag van de
Nerlandse film.