Pathé schudt Nederland wakker
ACHTER DE SCHERMEN
'Als straks
alles digi
taal wordt
vertoond,
zijner
misschien
helemaal
geen thea
ters meer
nodig om
het publiek
van film te
laten genie
ten/
ACHTER DE SCHERMEN
'Vergeef
me dat ik
deze ont
wikkeling
slechts met
gematigd
enthousias
me bekijk.'
E3
Branche reageert op expanderend Pathé
Met de overname van Minerva is de grootste bioscoopexploitant van
Nederland nog veel groter geworden. Het bedrijf van Lauge Nielsen
stuurt nu tweeëntwintig grote theaters aan en genereert bijna vijftig
procent van alle bezoekers. Is dat een zegen voor de sector of juist een
vloek? De bioscoopbranche reageert. 'Laten we het vooral niet zwaar
der maken dan het is.'
Door Robbert Blokland
Een exact aantal kan directeur
Lauge Nielsen niet noemen. 'Maar
Pathé exploiteert na de overname
zo'n dertig procent van alle Neder
landse bioscoopstoelen', rekent hij
voor. Wie echter naar het aantal
verkochte kaartjes kijkt, ziet een iets
ander beeld. In 2009 namen Pathé
en Minerva samen 44 procent van
alle verkochte bioscoopkaartjes
voor hun rekening. En de kans lijkt
reëel dat dat aantal na de over
name verder zal toenemen.
Dat het nieuwe bedrijf een machts
factor van formaat is, staat buiten
kijf. Maar wat zijn exact de conse
quenties van zo'n enorme markt
leider? En juichen andere grote
spelers in de sector deze ontwikke
ling juist toe, of volgen ze het met
argusogen?
Evenwicht
Pathé-directeur Nielsen maakt geen
geheim van zijn inmiddels bewezen
marktstrategie. 'Wie moderne the
aters neerzet op de juiste plekken,
trekt meer bezoekers dan wie oude,
zelfs verloederde theaters laat staan
op plekken waar minder vraag is
naar bioscopen', stelt hij. 'Onze con-
cullega's zouden met zo'n aanpak
ook meer kaartjes kunnen verkopen.
Minerva was de partij die naast ons
op dit gebied het meest actief was.
En dat maakte Minerva voor ons
ook juist zo'n interessante partij.'
Een ander concern dat aasde
op de Minerva-theaters was de
Wolff Cinema Groep. 'Een van de
redenen daarvoor was dat wij een
meer evenwichtige verdeling van de
markt hoopten te creëren', legt di
recteur Phillipp Wolff uit. 'Dat is niet
gelukt, dus vergeef me dat ik deze
ontwikkeling slechts met gematigd
enthousiasme bekijk. Ik betwijfel
of we van een "optimale situatie"
kunnen spreken als één onderne
ming in Nederland de helft van alle
bioscoopbezoekers trekt.'
Maar nu de overname een feit is,
ziet Wolff ook wel voordelen aan
de expansie van Pathé. 'Laten we
het vooral niet zwaarder maken
dan het is', nuanceert hij. 'Pathé is
een erg goede bioscoopexploitant
die goede dingen doet voor de
hele branche. Zo'n speler komt
het imago van de hele sector ten
goede.' Wolff Cinema Groep blijft
ondertussen zoeken naar andere
vormen van uitbreiding. 'Dan heb
ik het over onze eigen nieuwbouw.
Maar we sluiten ook andere vormen
van samenwerking zeker niet uit.'
Ouderwets
Ook de distributeurs hebben
gemengd-positieve gevoelens
bij het samengaan van de twee
bedrijven. 'Als distributeur bevindt
je je van nature in een ingewikkelde
relatie met de bioscopen', stelt
managing director Karel de Vries
van Universal Pictures International.
'Dus in eerste instantie is er weinig
reden tot vreugde als een grote
speler nóg groter wordt. Het is mis
schien een ouderwetse manier van
denken, maar volgens mij heeft de
markt er baat bij iets gefragmen-
teerder te zijn dan hij nu is.'
Daar stelt De Vries echter tegen-
Opening van
Pathé Zaandam
over dat Pathé een marktleider is
'die zijn verantwoordelijkheid neemt.
We gaan ervan uit dat Pathé dat
blijft doen, zeker nu die verantwoor
delijkheid nóg groter is geworden.'
Het bedrijf heeft de markt de
afgelopen tien jaar flink geprofes
sionaliseerd, vindt de UPI-baas. 'Hun
investeringen in nieuwe theaters en
digitale projectoren heeft onmis
kenbaar geleid tot een structurele
verhoging van de bezoekersaantal
len.'
Sterk merk
Dat beaamt managing director Hajo
Binsbergen van distributeur Warner
Bros. Pictures. 'Wij werken al jaren
fijn samen met Pathé en Minerva',
legt hij uit. 'Ik zie niet in waarom dat
zou veranderen nu zij zijn samen
gegaan in één bedrijf. Ik denk juist
dat zij elkaar kunnen versterken,
bijvoorbeeld als Pathé zich als sterk
merk profileert in de oude Minerva-
steden.'
Bovendien zal ook die enorme
speler een enorm aantal zalen
moeten vullen. 'Wij zijn als Warner
Bros. Pictures óók groot', repliceert
Binsbergen. 'Wij kunnen niet zonder
Pathé. Maar Pathé kan óók niet
zonder ons. Het bedrijf heeft een
hoop geld in de fusie geïnvesteerd.
Dat geld moet toch worden terug
verdiend. En daar hebben ze de
films van de distributeurs heel hard
bij nodig.'
Ook algemeen directeur Wilco Wol-
fers van A-Film ziet veel voordelen
in de overname. 'Pathé heeft altijd
heel veel geld gestoken in innovatie
en nieuwbouw', knikt hij. 'Het is een
grote stap voorwaarts voor veel
provinciesteden dat Pathé daar nu
ook gaat investeren. Er zijn bedrij
ven die daar minder vooruitstrevend
in zijn.'
Argwaan
Wolfers is ook voorzitter van de
Nederlandse Vereniging van
Filmdistributeurs (NVF). Vooral in die
hoedanigheid is hij erg benieuwd of
de overname gevolgen zal hebben
voor de totale bioscoopbranche.
'Ik zie geen reden tot argwaan',
beklemtoont hij. 'Maar Pathé kan
als onbetwiste marktleider een heel
eigen koers gaan volgen, zonder
dat andere spelers daar iets aan
kunnen doen.' Hij vraagt zich af
in hoeverre het nieuwe bedrijf
rekening met zijn concullega's blijft
houden. 'Pathé is natuurlijk niet gek.
Maar het bedrijf zit qua grootte wel
tegen een grens aan waar ze wat
mij betreft niet overheen hoeven.'
Directeur Nielsen van Pathé be-
zweert echter dat de angst voor
nog meer expansie ongegrond is.
'Het gaat ons er niet om de groot
ste te worden, wij wilden gewoon
een betere landelijke dekking', legt
hij uit. 'In grote steden als Breda,
Delft, Maastricht, Tilburg en Zwolle
hadden wij nog geen theaters. En
het heeft geen zin daar nieuwe
theaters te gaan bouwen. Dus
ga je kijken of reeds bestaande
bioscopen over te nemen zijn.'
Nieuwbouw
Nielsen kan zich 'zo snel niet
bedenken waar Pathé nu nog zou
willen uitbreiden'. Zijn bedrijf heeft
ook nieuwbouwprojecten van Mi
nerva overgenomen in Zaandam,
Haarlem en Amersfoort. 'Alleen
Utrecht blijft een moeilijk verhaal',
verzucht hij. 'De plannen zijn er al
jaren, zowel bij Wolff als bij ons. En
een stad als Utrecht heeft eigenlijk
ook twee grote bioscopen nodig.
De theaters die er zijn, barsten
zo'n beetje uit hun voegen.'
De vraag is volgens Pathé-baas
wel 'welke vorm de bioscopen de
komende tien, twintig jaar gaan
krijgen. Zeker als straks alles
digitaal wordt vertoond, zijn er
misschien helemaal geen theaters
meer nodig om het publiek van film
te laten genieten. Dan kan het zelfs
in vergadercentra en sportpalei
zen. Dat wordt volgens mij een
veel grotere bedreiging voor de
branche dan het feit dat Pathé een
paar theaters heeft overgenomen.'
De feiten
Met de overname van Minerva door Pathé gaat het nieuwe bedrijf in totaal
tweeëntwintig theaters aansturen. Pathé heeft momenteel dertien vestigin
gen in vooral de vier grote steden plus Eindhoven, Groningen en Helmond.
De Minerva-bioscopen zijn gevestigd in Alkmaar, Arnhem, Breda, Delft,
Haarlem, Maastricht, Tilburg, Zwolle en Zaandam. Ook de nieuwbouwpro
jecten van Minerva in Zaandam, Haarlem en Amersfoort worden betrok
ken in de overname. Pathé ontvangt jaarlijks ruim negen miljoen bezoekers.
Met de overname van de Minerva-bioscopen worden dit jaar elf miljoen
bezoekers verwacht. In totaal bezochten vorig jaar ruim 27 miljoen mensen
een bioscoop in Nederland. Voorlopig houden de Minerva-bioscopen hun
naam. Het komende halfjaar wordt zorgvuldig bekeken op welke wijze
aan de integratie van beide bedrijven het beste gestalte kan worden gege
ven. Er worden geen gedwongen ontslagen verwacht. Er werken negen
honderd mensen bij Pathé en driehonderd bij Minerva.
'A group must have a leader.' (John C. Reilly als 5 in 9)
'As your leader, I encourage you from time to time, and always in a respectful manner, to question my logic.' (Lucy Liu in KM BUI)