De wonderen zijn de wereld niet uit
m
HFN
NL in aantocht
IN PRODUCTIE
IN PRODUCTIE/NL IN AANTOCHT
Sombo
gaart:
'Het wordt
in eerste
instantie
een span
nende en
grappige
avonturen
film voor
het hele
gezin'
ED
Op de set van Koning van Katoren
Na het succesvolle Oorlogswinter moet komende kerst ook Koning van
Katoren, het volgende verfilmde boek van Jan Terlouw, volle bioscoop
zalen gaan trekken. Aan regieveteraan Ben Sombogaart de taak om
hoofdpersoon Stach in beeld overtuigend tegen draken, tovenaars en
wandelende kerken te laten strijden. 'We hadden deze film zes jaar
geleden nog niet op deze manier kunnen maken.'
Door Robbert Blokland
Er zijn maar weinig Nederlandse
jeugdromans die zo'n lange en suc
cesvolle geschiedenis kennen als
Koning van Katoren. Het verhaal,
dat politicus Jan Terlouw in 1971
schreef, vertelt over de zeven
tienjarige Stach, die de gestorven
koning van het land Katoren wil op
volgen. Maar de zes zure ministers
die de macht hebben, voelen daar
niets voor. Zij geven Stach zeven
onuitvoerbare opdrachten, die de
jongen moet volbrengen vóórdat
hij op zijn achttiende de troon kan
bestijgen.
Terlouw gaf het moderne sprookje
een duidelijke dubbele laag mee:
elke opdracht staat voor een be
langrijk maatschappelijk probleem.
Eigenlijk werden in het verhaal de
politieke ideeën van D66 duidelijk
uitgelegd aan het jonge lezerspu
bliek. Het boek kreeg in de loop
der jaren tientallen drukken en
werd onder meer bekroond met
een Gouden Griffel en een aantal
Europese jeugdboekenprijzen.
Er volgden meerdere musical- en
toneelbewerkingen en zelfs een
vervolgboek.
Actueel
En nu is er dus, na tien jaar 'deve-
lopment heil', eindelijk de verfil
ming die - als het aan producent
Kees Kasander en distributeur
Benelux Film Distributors ligt - de
grote kersthit van 2012 gaat
worden. Aan het roer van de
grootschalige onderneming staat
regisseur Ben Sombogaart, die met
titels als Abeltje, Pluk van de Pet-
teflet en Kruistocht in spijkerbroek
een van de succesvolste jeugd
boekenverfilmers van Nederland
genoemd mag worden. 'Het wordt
in eerste instantie een spannende
en grappige avonturenfilm voor
het hele gezin', vertelt hij begin
weg te lang geworden.'
Sombogaart en zijn crew draaiden
ruim zeven weken op verschillende
plekken in Italië, 'leder gebied
waar Stach komt, heeft zijn eigen
taal, uitstraling en kleding', vertelt
de regisseur enthousiast. 'We
wilden elk onderdeel van het
verhaal zijn eigen gevoel en look
meegeven. Al speelt het verhaal
zich wel nadrukkelijk in het heden
af, niet in een middeleeuws-achtig
tijdperk. Stach maakt gebruik van
een mobieltje en een laptop.' De
makers hebben daarvoor gekozen
om vooral de actualiteit van het
verhaal te benadrukken.
'De stad Smook, die
worstelt met een draak
die symbool is voor de
enorme milieuveront
reiniging, is een soort
Tsjernobyl geworden',
noemt Sombogaart als
voorbeeld.
Toveren met de com
puter
Over het feit dat drie
juni op een draaidag in Dordrecht.
De Zuid-Hollandse gemeente
gaat in de film door voor een deel
van Uikumene, de stad die in het
verhaal worstelt met een veelvoud
aan kibbelende religies. 'Al zijn
de gedachten die Terlouw veertig
jaar terug op papier zette nog
steeds actueel en willen we ze ook
recht doen, we hebben wel twee
opdrachten van Stach geschrapt.
Anders was de filmversie simpel-
Regisseur Ben
Sombogaart
bekijkt de op
namen met een
deel van de crew
(links). Mingus
Dage/et als
Stach (rechts).
generaties en dus miljoenen
mensen zich een eigen beeld
hebben gevormd van Stach, de
zure ministers en de plagen van
Katoren, maakt de regisseur zich
niet al te druk. 'Het gaat er om dat
de sfeer van het verhaal klopt, dat
we de ziel van Koning van Katoren
in plaatjes weten te vatten. En dat
gaat ons volgens mij best goed luk
ken.' Schrijver Jan Terlouw (inmid
dels 80) is vanaf de zijlijn ook als
adviseur bij het project betrokken.
De eerste plannen voor een verfil
ming verschenen tien jaar geleden
in de media: eerder waren Martin
Koolhoven (Oorlogswinter) en
Paula van der Oest (Black Butter-
flies) aan het project verbonden.
Het leek vooral ondoenlijk om het
fantastische verhaal, vol mythische
wezens, verschillende locaties
en grote massascènes, voor het
budget van ruim vijf miljoen euro
overtuigend in beeld te brengen.
'Je staat er versteld van wat je
tegenwoordig uit de computer
kunt toveren: in dat opzicht zijn
we alweer veel verder dan zeven
jaar geleden, toen producent Kees
Kasander en ik Kruistocht in spij
kerbroek verfilmden'legt Sombo
gaart uit. Hij erkent dat 'sommige
effecten in die film er wat rommelig
uitzagen. Maar tegenwoordig zien
scènes er met minder kosten al
enorm goed uit. Mensen zullen zich
echt achter de oren krabbelen en
afvragen hoe we die kerken van
Uikumene door een Bijlmerachtige
flatwijk hebben laten schuifelen.'
Gerenommeerd en onbekend
Behalve de effecten en de regie is
ook de casting van cruciaal belang
voor de Katoren-f\\m. Voor de zure
ministers en de burgemeesters van
de diverse steden vroeg Sombo
gaart gerenommeerde toneel
acteurs als Sabri Saad El Hamus
(minister van beleid), Gerardjan
Rijnders (oorlog), Catherine ten
Bruggencate (burgemeester van
Equilibrië) en Frits Lambrechts
(burgemeester van Smook). Maar
voor de twee hoofdrollen koos hij
voor relatief onbekende namen:
Mingus Dagelet en Abbey Hoes.
Dagelet (20, zoon van) was eerder
te zien in de serie Overspel en
de Carry Slee-verfilming Razend.
Abbey Hoes (18, geen familie
van) speelde eerder onder meer in
de Slee-film Razend en de series
Vrijland en Peuten II.
Beide hoofdrolspelers kenden het
boek overigens niet voordat ze au
ditie deden voor de rollen. 'Ik had
er zelfs nog nooit van gehoord',
grinnikt de charmante Dagelet.
'Maar zodra ik het uit had, stond
het direct boven aan mijn lijst
met lievelingsboeken.' De acteur
omschrijft Stach als een 'heel open,
spontane jongen, heel direct, totaal
niet verlegen. Hij is wel iemand die
ik heel graag zou willen zijn.'
Een soort broer en zus
Dagelet, die in september aan
de Toneelschool van Maastricht
begint, geniet met volle teugen van
zijn eerste grote hoofdrol. 'Dit is
toch in alle opzichten een droom-
project', zegt hij. 'Een rol bemachti
gen in zo'n grote spectaculaire film
en draaien op de meest exotische
locaties.' Alleen het spelen voor
een green screen waar later de
effecten nog in geplakt moeten
08-11 Milo, distributeur Benelux
Film Distributors
15-11 Het meisje en de dood,
distributeur Benelux Film
Distributors
22-11
Alles is familie, distributeur
A-Film Distribution
22-11
Droom daad (doe).
distributeur Amstelf ilm
05-12
Koning van Katoren,
distributeur Benelux Film
Distributors
06-12
SolLewitt (doe), distributeur
Amstelfilm
12-12
De groeten van Mike!,
distributeur A-Film Distribution
20-12
Het bombardement,
distributeur Dutch FilmWorks
20-12
De baby (doe), distributeur
Cinema Delicatessen
10-01
Lilet Never Happened,
distributeur Amstelfilm
30-01
Nijntje de film, distributeur
Warner Bros.
31-01
Verliefd op Ibiza, distributeur
A-Film Distribution
13-02
Bobby en de geestenjagers,
distributeur Paradiso
14-02
Ushi Must Marry, distributeur
Dutch FilmWorks
21-02
App, distributeur Just Film
07-03
Boven is het stil, distributeur
Cinéart
21-03
&ME, distributeur Cinéart
21-03
Valentino, distributeur A-Film
Distribution
27-03
Spijt, distributeur Just Film
13-06
Leve boerenliefde.
distributeur Dutch FilmWorks
05-09
Chez Nous, distributeur
Benelux Film Distributors
12-09
Smoorverliefd, distributeur
Dutch FilmWorks
'Did they run out of knights?' (Johnny Flynn als Dolf Vega in Kruistocht in spijkerbroek)
'Don't try this at home!' (Mingus Dagelet als Bart in Razend)