DE HEER D. HAMBURGER Jr.
2 5 JAAR IN HET BEDRIJF
Op 17 Januari van dit jaar herdenkt de heer D.
Hamburger Jr. te Utrecht den dag, waarop hij
vóór 25 jaar zijn intrede deed in het film- en bio
scoopbedrijf.
De persoonlijkheid van den zilveren jubilaris en
diens ongemeen groote verdiensten drukken op dit
heuglijk feit een heel apart stempel.
In drieledig opzicht immers treden èn deze per
soonlijkheid èn haar verdiensten thans als om strijd
naar voren.
De verriensten allereerst van den zakenman, die
een primitief bioscoopje heeft doen uitgroeien tot
een omvangrijk bedrijf en daardoor alleen reeds
groote mogelijkheden heeft geschapen voor. de bio
scoop en voor de film, alsook voor de velen, die
er in werkzaam zijn. De verdiensten vervolgens
van den bioscoopexploitant, die met vooruitzienden
blik en volledig begrip van de artistieke en maat
schappelijke waarden van de film een aantal thea
ters heeft gebouwd, die niet alleen door de manier
waarop zij worden geleid, tot model eener gezonde
exploitatie kunnen dienen, maar bovendien juweel
tjes zijn van architectonische verzorging, van in
richting, comfort en technische outillage, zóó, dat
ze sterk toonaangevend zijn voor de omgeving,
waarin zij gevestigd zijn. Verdiensten tenslotte
van den man, die zijn persoonlijk talent, zijn orga
nisatorische bekwaamheden vooral, met hart en
zie] ten nutte heeft gemaakt aan het belang zijner
bedrij f sgenooten.
Bij een jubileum als dit realiseert men zich eerst
de veelzijdige beteekenis van de figuur Hamburger,
zelfs dermate, dat men gevaar loopt het karakter
van zijn feest te miskennen. Zijn algemeene betee
kenis als organisator en stuwer van het Neder-
landsche film- en bioscoopbedrijf, als pleitbezorger
van de belangen van dit bedrijf, als Voorzitter van
den Nederlandschen Bioscoop-Bond, zijn nu een
maal van een formaat, dat amper ruimte overlaat
voor een juiste waardebepaling van die werkzaam
heid, waaraan toch al het voorgaande zijn oor
sprong ontleent.
Wanneer wij deze gelegenheid aangrijpen om
de verdiensten van den heer Hamburger als be-
drijfsman op den kandelaar te plaatsen, weten wij
den heer Hamburger als Bondsvoorzitter in geen
enkel opzicht tekort te doen. Integendeel! Wij zijn
ervan overtuigd, dat wij een tekort aanvullen!
Als Bondsvoorzitter is de heer Hamburger een
figuur, die in het geheele land en ver over de
landsgrenzen een prachtige reputatie geniet.
Ook als bedrijfsman verdient hij deze reputatie.
Een beknopte weergave van eenige interessante
gegevens, welke ons ten dienste staan doet reeds
aanstonds zien van welk een onschatbare waarde
de ontplooiing van den bioscoopondernemer Ham
burger voor de ontwikkeling van dit bedrijf, vooral
ook in de provincie is geweest.
De manier, waarop de heer Hamburger in he:
bioscoopbedrijf is terecht gekomen, verraadt reeds
den ondernemingsgeest, de energie en de activiteit,
die den lateren leider van het Hamburger Concern
zouden kenmerken.
Ruim 25 jaar geleden dreef de heer Hamburger
samen met zijn zwagers, den heer Lorjé en wijlen
den heer Adam, in Utrecht een kantoorboekhandel,
bestaande uit een twee-tal winkels, een drukkerij
en een uitgebreide fotografische afdeeling.
Zooals in tal van middenstandsbedrijven ook
thans nog het geval is, werkte men er van 's och
tends vroeg tot 's avonds laat. Niettemin waren
de jeugdige firmanten van meening, dat zij hun
vrijen tijd beter konden benutten.
Toen zij op zekeren dag met hun ouders en
familieleden bijeen zaten in het ouderlijk huis, dat
gelegen was nabij het Scala Theater in de Vie-
straat te Utrecht, bracht hen de geweldige belang
stelling, waarin zich dit theater dat destijds de
„Titanic-ramp" vertoonde mocht verheugen, op
een idee: de bioscoop!
De weg van idee tot daad werd in no time af
gelegd.
Terwijl men in den huiselijken kring 's middags
om drie uur het plan opvatte een bioscoop te be
ginnen, stond men denzelfden middag nog vóór
vijf uur bij den eigenaar van een leegstaand huis
aan de Oude Gracht, de „Landskroon", dat in
weinige oogenblikken was gekocht. Het werd in
gericht met 200 plaatsen en op 17 Januari geopend
met de vertooning van de film Memento mori"
Het leek wel, of deze sombere titel een schaduw
voorafwierp van een ontijdigen dood der nieuwe
onderneming, zóó gering was in den beginne de
belangstelling.
Het was de heer Lorjé, die de onderneming uit
de impasse hielp met het lumineuze idee, aan het