OFFICIEEL ORGAAN
VAN DEN NEDERLANDSCHEN BIOSCOO P - BON D
EEN HATELIJK FABELTJE DE WERELD UIT!
Van de eerste levensjaren der film af heeft het
gilde der zedenmeesters a tort et a travers ge
tracht op het film- en bioscoopbedrijf het odium te
laden van verdachten huize te zijn.
De film was oorzaak van alle kwaad en de bio
scoop een oord des verderfs. Het werd een patho
logisch geval met deze drijvers. Hun waanvoor
stellingen werden hun tot een obsessie en bij iedere
gelegenheid stortte zich hun streven uit in de
eindeloos herhaalde verwensching, dat het Car-
thago van de film verwoest moest worden.
De Staatscommissie van 1918, die te onderzoe
ken kreeg, welke maatregelen van Overheidswege
behoorden te worden genomen om ,,het zedelijk en
maatschappelijk gevaar" te bestrijden, dat aan
bioscoopvoorstellingen verbonden was, en daar
omtrent wettelijke of andere voorschriften met bij-
behoorende toelichting te ontwerpen, stelde in die
jaren, kennelijk onder den invloed van de heer-
schende zedelijkheidspsychose, een enquête in om
trent het verband tusschen bioscoopbezoek en
criminaliteit.
Hiertoe werd geheel het corps van politie-com-
missarissen, reclasseeringsambtenaren, directeuren
van opvoedingsgestichten en tuchtscholen, ambte
naren van de kinderwetten en besturen van ver
enigingen voor kinderbescherming gemobiliseerd.
De ingekomen antwoorden vormen een lijvig
rapport, dat indertijd aan de openbaarheid is prijs
gegeven. Een aandachtige lezing deed echter aldra
concludeeren, dat naast de vele persoonlijke mee
ningen en veronderstellingen het eigenlijke feiten
materiaal zóó poover was, dat noch van een wan
toestand, noch van een dreigend gevaar mocht
worden gesproken.
Was het rapport van den Hoofd-commissaris
van Politie te Amsterdam, dat in vijf jaar tijds in
de 25 bioscopen dezer gemeente vier gevallen
'waren geconstateerd van overtreding der zedelijk-
heidswetten, niet een overtuigend bewijs, dat er
schandelijk overdreven was? En wat te zeggen
van een rapport van den ambtenaar van de Kinder
wetten te Den Haag, dat geen bepaalde feiten
vermocht aan te geven, van een rapport van den
Commissaris van Politie in deze gemeente, dat
al evenmin iets positiefs aan het licht bracht, van
Rotterdam b.v., dat van zeer sporadische, overi
gens niet nader aangeduide gevallen gewaagde?
Al met al bleken bergen in barensnood geweest
te zijn om een belachelijk kleine muis op de wereld
te brengen.
Maar: aan den Moloch van de politiek waren de
vereischte offers gebracht en het film- en bioscoop
bedrijf kon verder volkomen gerehabiliteerd, offi
cieel althans, in vrede leven.
Toch heeft het zich in latere jaren meermalen
1
