Dankwoord
van
Charles Chaplin
Majesteit, Koninklijke Hoogheden, ambassadeurs, excellenties, dames en heren,
Ik moet U zeggen dat ik erg geroerd ben door de rede van Zijne Koninklijke
Hoogheid. Ik geloof dat hetgeen hij over ons beide zei uitstekend werd over
gebracht, overtuigend en ontroerend. Ik raakte er van onder de indruk.
Mag ik U nu danken voor de grote eer en de daarbij horende reusachtige
prijs. Rijke mensen zeggen dat geld niet alles is. Toch is het een waardevolle
aansporing voor zeer veel dingen. Los van de gebeurtenissen van vandaag wil
ik U graag zeggen dat ik geen geletterd man ben. En toen ik hoorde dat ik
deze onderscheiding zou krijgen heb ik snel de encyclopedie gepakt om meer
over Erasmus te weten te komen. Hoe meer ik over hem las hoe groter hij in
mijn ogen werd, hoe belangrijker hij me voorkwam. Ik denk dat hij een van de
meest bewogen persoonlijkheden is die onze wereld ooit gekend heeft. Ik voelde
me er ergens zo verwant mee. Ik geloof dat Erasmus in de allereerste plaats een
humanist is en hoe meer ik over hem nadenk, over zijn zorg en erbarmen voor
de mensheid, hoe meer ik van hem houd.
Ik acht hem de grootste van alle realisten omdat hij zich in die tijd al uitriep
tot wereldburger. Dit is progressief denken. Hij was ook verdraagzaam. Hij
haatte strijd en geweld. Het is ook een van de redenen waarom ik van hem
houd. Een prijs te ontvangen die de naam draagt van zulk een man is voor
mij een grote eer.
Ik vind het alleen jammer dat mijn collega uit de filmwereld hier niet kon
zijn om de prachtige lofrede aan te horen die Zijne Koninklijke Hoogheid over
hem gehouden heeft. Ik bedoel Ingmar Bergman. Ik heb hem altijd bewonderd.
Ik heb niet zoveel films van hem gezien omdat ik een oud man ben en hij pas,
uiterst welkom, op de wereld is gekomen. Hij is als dichter en kunstenaar een'
voortreffelijk schepper. Daarom ben ik gelukkig hier vanmorgen met hem
verenigd te zijn om samen deze onderscheiding, deze grote eer, te mogen
ontvangen.
Men heeft mij gevraagd iets te vertellen over het filmmaken. Ik moet U eerlijk
zeggen dat ik daar heel weinig van kan vertellen. Ik werk emotioneel. Ik ken
geen vastomlijnde stellingen, geen geometrische voorstellingen van filmmaken.
Iedere film is voor mij een avontuur, een onbekende grootheid.
Maar voor hen die het graag willen, of die amateurfilmer zijn, zal ik toch iets
zeggen. Er zijn twee zaken waarmee men te doen krijgt bij het maken van
een film. Het ene is geld en het andere is dat je iets moet maken waaraan je
zelf plezier hebt. En ergens zelf plezier in hebben dat krijg je als je iets met hart
en ziel doet, als je hele persoonlijkheid in het werk gaat zitten, ik denk dat je
dan in de buurt komt van een kunstwerk.
Toen ik nog een jonge man was vroeg iemand mij eens wat een kunstwerk
was. Toen heb ik gezegd: „Dat is een liefdesbrief aan de wereld die goed
geschreven is. Ik geloof dat Erasmus het hiermee eens zou zijn geweest
Ik dank U".
460
