Vrouwen in het Vak:
GERDIN LINTHORST
"Kunst mag elitair zijn"
Velen van ons kennen haar als filmrecensent voor De Volkskrant,
Gerdin Linthorst. Omdat haar werk veel meer omvat dan het
schrijven van filmrecensies alleen, noemt ze zichzelf liever
"verslaggeefster van wat zich op filmgebied voordoet".
Voor FILM werden de rollen omgedraaid, de interviewer geïnter
viewd. Een geanimeerd gesprek over een scala vanonderwerpen,
waarover ze nu eens impulsief en emotioneel dan weer wel
overwogen haar mening gaf.
Terwijl sommigen in het Nederlandse filmbedrijf in deze tijd van
financiële perikelen, Kunstnota's, subsidiërende fondsen en te
ruglopend bioscoopbezoek de kern van de zaak wel eens uit het
oog dreigen te verliezen, was het een verademing van gedachten
te wisselen met deze 'Vrouw in het Vak', die de spil van alle
discussies binnen onze bedrijfstak, namelijk film, met zoveel
liefde en kennis van zaken benadert.
EEN BREDE KIJK IS ONMISBAAR
Na vele omwegen kwam Gerdin Linthorst min of meer bij toeval
in aanraking met haar huidige vak, film-verslaggeefster.
Haar voorliefde voor schrijven vormde het voornaamste motief de
filmakademie te gaan volgen met als specialisatie scenario
schrijven. Het drong vrij snel tot haar door dat deze keuze een
enigszins hopeloze toekomst inhield. Ze besloot scenario-schrij
ven te combineren met regie met het doel filmmaker te worden.
Het leek een aantrekkelijke beroepskeuze; de praktijk leerde
echter anders.
Gerdin: "Filmmaken is een ontzettend gecompliceerd en zwaar
vak. Het vereist een enorme discipline en is teamwork, wat
betekent dat je afhankelijk bent van anderen. Bovendien moet je
regelmatig héél vroeg opstaan, iets waar ik een grote hekel aan
heb. Kortom: niks voor mij. Daar kwam bij dat ik het gevoel had
dat ik op dat moment niet zóveel belangwekkends te melden had,
dat de energie van zovelen en de grote geldsommen zou recht
vaardigen."
Voor en na de filmakademie waren er talloze bezigheden, zoals
mime-spelen, toneelschool, losse baantjes om brood op de plank
te hebben, een winkeltje in tweedehands kleding, het oprichten
Gerdin Linthorst in gesprek met Wim Verstappen (li) en Huub Bals.
van een theatertje, werk als researcher-productionmanager voor
de Benelux bij een Amerikaans televisie-produktiebedrijf, een
UCLA-cursus scenario-schrijven in de Verenigde Staten en 'last
but not least' het krijgen en opvoeden van kinderen. Het was een
periode, waarin Gerdin een schat aan ervaring opdeed, onmisbaar
in haar tegenwoordige vak.
Tijdens een lang verblijf in de Verenigde Staten vroeg Wim
Verstappen Gerdin een artikel voor Skoop te schrijven over het
filmwerk daar van haar echtgenoot. Het begin van haar werk als
filmverslaggeefster.
De toevalsfactor in dit alles brengt het gesprek op de wijze waarop
studenten tegenwoordig klaargestoomd worden voor hun taak.
Gerdin: "De huidige opleidingen zijn vaak griezelig strak opgezet,
met een geïnteresseerd oog gericht op de noden van het bedrijfs
leven. Afgepaste vakkenpakketten en studieduur, geen mogelijk
heden om zijwegen te bewandelen, je blikte verruimen, onderuit
te gaan en daarvan te leren. Kortom: geen brede algemene
ontwikkeling, maar een toenemende mate van specialisatie op
één klein gebied. Ook op de Filmakademie, vrees ik, waar studen
ten tegenwoordig vaak afstuderen met risicoloze, technisch vrij
wel volmaakte, volwassen filmpjes, in plaats van wilde experi
menten en bevlogen probeersels."
DE FILMJOURNALIST ALS ALLESVRETER
"Film is breed", vervolgt ze. "Alsf ilmjoumalist ben je een allesvreter,
verkeer je vaak meerdere keren per dag voor een paar uur in een
andere werkelijkheid. Film biedt van binnenuit zicht op die werke
lijkheid. Dat vereist een brede kennis van geschiedkundige,
culturele en maatschappelijke ontwikkelingen. Ik lees ontzettend
veel om films over alle mogelijke onderwerpen te kunnen plaat
sen; de in-put is meestal groter dan de out-put."
Een filmverslaggever doet uiteraard meer dan film kijken en
recensies schrijven. Even belangrijk is bijvoorbeeld het bijhouden
van vakliteratuur, het bezoeken van tentoonstellingen en theater
"om de blik ruim te houden", het geven van achtergrondinformatie
over films, het deelnemen aan forum-discussies en talk-shows,
het afnemen van interviews enz. De weerslag van al deze aktiviteiten
is regelmatig te vinden in o.a. de Volkskrant, de Filmkrant en het
culturele blad Ons Erfdeel.
Geen last van beroepsdeformatie? Kijk je juist door je vak niet
anders naar een film dan de meeste mensen?
Gerdin: "Nog steeds vind ik niets heerlijker dan film kijken. Ik kijk
zoals iedereen naar een film kijkt, eerst intuïtief, pas daarna ga ik
'm beredeneren. Misschien verlies je soms, omdat je zoveel films
ziet, iets eerder je belangstelling. Vooral bij commerciële films
denk je sneller: dat heb ikeerder gezien. Maar afstompen doet het
zeker niet. Als ik blasé zou worden, stop ik ermee!"
"No comment on art, no matter how informed and intelligent, is
ever as important as the art itself" is een uitspraak van regisseur
Alan Parker. Zeker niet Gerdins' favoriete regisseur, maar als de
ethiek van haar beroep ter sprake komt, haalt ze hem met
volledige instemming aan.
Gevraagd naar de beroepsethiek van de filmjournalist, heeft ze
een uitgesproken mening.
27