UITSLAG FILMPLAN
OSCAR TOTO 1992
Vervolg van pagina 5
Tabel II Ontwikkeling van het bezoek in Lander met vs. zonder multiplexen
1989
bezoekx 1000
1990 1991
stijging van
X1000
'89-91
in%
11.160
24.951
11.381 12.169
26.145 28.252
1.009
23.301
9,04
13,23
36.111
65.438
37.526 40.421
7,71%
65.004 66.531
2,32%
14.310
1.075
11,94
1,64
Niedersachsen
NRW
totaal
overige Lander
Bron: Filmfórderungsanstalt (Theaterstatistik 1989-1991)
Het op basis van deze getallen berekende netto-effect van de
nieuwe multiplexen is (11,94% - 1,64%=)10,30%. Neemt men
echter de autonome stijging van het bezoek van '90 tot '91 als
maatstaf, dan is het aldus berekende effect van de nieuwe multi
plexen "slechts" (11,94% - 2,23%=)9,62% van het bezoek in
Niedersachsen en Nordrhein Westfalen.
Zoals hierboven is opgemerkt, is tegen deze berekeningsmethode
het bezwaar aan te voeren dat de als vergelijkingsmaatstaf geno
men stijging in het deel van Duitsland zonder multiplexen het ge
middelde is van per regio sterk uiteenlopende percentages.
Vergelijkt men bijvoorbeeld de stijging van 7,7% in 1991 in de
twee Bundeslander met multiplexen met de overeenkomstige stij
ging van 7,40%, die in het multiplexloze grote Bundesland Baden-
Würtemberg is opgetreden, dan zou het op deze wijze berekende
effect van de nieuwe multiplexen nihil zijn geweest.
Het zijn wellicht overwegingen van deze aard geweest, die de on
derzoekers van de Filmfórderungsanstalt een andere bereke
ningswijze hebben doen kiezen. Zoals uit de gepubliceerde over
zichten2 blijkt, hebben zij daarbij evenwel ten onrechte geen reke
ning gehouden met de te veronderstellen stijging van het bezoek,
die zonder de nieuwe multiplexen ook in Niedersachsen en
Nordrhein-Westfalen zou zijn opgetreden.
Uitgaande van de gemiddelde stijging in de controlegroep, zou dit
een correctie betekenen van 2,32% (Tabel II) van 5.863.068
bezoeken (Tabel I), is 136.023 bezoeken. Het door de
Filmfórderungsanstalt berekende netto-effect zou aldus 2,8 mil
joen min 0,14 miljoen, is ongeveer 2,65 miljoen bezoeken zijn,
terwijl dit volgens de hier gebruikte vergelijkings-methode (7,71%
- 2,32%=)5,39% van 37,526 miljoen bezoeken, is ongeveer 2,0
miljoen bezoeken zou zijn. Bij de laatstgenoemde methode bestaat
overigens de mogelijkheid om tot een grotere betrouwbaarheid
van de uitkomst te komen.
Daarvoor zou het voor Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen
aangenomen gemiddelde autonome stijgingspercentage van de
overige Bundeslander (2,32%) moeten worden vervangen door
specifieke percentages.
Deze zouden geschat moeten worden op grond van een gedetail
leerde bestudering van de oorzaken van de per Bundesland sterk
uiteenlopende stijgingspercentages. Enquêtes zouden er echter
niet voor nodig zijn.
Hoewel er nog niet voldoende gegevens beschikbaar zijn om de
netto-effecten van de nieuwe multiplexen exact vast te kunnen
stellen, zijn deze zelfs bij een conservatieve schatting aanmerkelijk
te noemen.
Hierbij moet immers tevens rekening worden gehouden met het
uit Tabel I blijkende feit dat de meeste nieuwe multiplexen niet ge
durende het hele jaar 1991 in bedrijf zijn geweest, hetgeen bete
kent dat het netto-effect op jaarbasis nog groter is.
Het effect van de nieuwe multiplexen op gevestigde bioscopen.
Ongeacht de vraag of er buiten de door de Filmfórderungsanstalt
aangenomen invloedssferen van de respectieve multiplexen nog
andere bioscopen aanmerkelijke invloeden ondervinden, kan het
directe effect op de bioscopen die in de gepubliceerde
overzichten2 zijn begrepen, worden geschat.
De resultaten zijn te vinden in Tabel III.
Tabel
Berekende effecten van de multiplexen op de gevestigde bioscopen
in hun regio's
Regio
Multiplex
in 1991
in bedrijf
FFA
corr.met 2,32%
(Tabel II)
totaal
Keulen
Hürth
hele jaar
Cinedom
sinds dec.
-6%
-2%
-8%
Bochum
Ruhr Park
sinds mrt.
-20%
-2%
-22%
Hannover
Cinemaxx
sinds mrt.
-26%
-2%
-28%
Gelsenkirchen
Cinema
sinds mrt.
-31%
-2%
-33%
Indien, zoals hierboven is aangegeven, de correctie wegens auto
nome stijging van het bezoek kan worden vervangen door speci
fieke correcties per regio, zouden de berekende effecten uiteraard
(enigszins) anders uitvallen. De kans dat sommige van deze ef
fecten dan nog groter zullen blijken te zijn, is daarbij zeker niet uit
gesloten.
Deze getallen illustreren de door de Filmfórderungsanstalt ge
constateerde omstandigheid dat in de steden gevestigde multi
plexen meer afbreuk doen aan het bezoek aan gevestigde biosco
pen dan meer perifeer gelegen multiplexen2. (Hürth is 19 km van
Keulen verwijderd. In Nederland zou men dan niet eens van de
zelfde regio spreken.) Duidelijk is dan ook dat het grote effect op
het bezoek in Keulen en omstreken, namelijk het effect van
Cinedom in het centrum van die stad, nog komende is.
Lacunes in het onderzoek.
Zoals eerder opgemerkt, wordt het onderzoek in Duitsland en met
name de publicatie van de resultaten daarvan belemmerd door het
Datenschutzgesetz1. Deze wet verbiedt evenwel niet de publicatie
van gegevens met betrekking tot concurrerende bedrijven, doch
alleen die publicatie zonder hun toestemming. Zoals de directeur
van de Filmfórderungsanstalt, onder wiens leiding het onderzoek
Vervolg op pagina 9
De eerste prijs t.w.v. 250,- ging naar Teresa Georgi
van First Floor Features.
De volgende personen sleepten de tweede prijs
83,33 per persoon) in de wacht:
Tjitze-Jan Dijkema (Bioscooponderneming Wolff),
Mieke Elgersma (Tivoli-Leeuwarden) en Ellen
Kastanja (Arcade-Gouda).
Of het nu enthousiasme is of geldgebrek, nooit waren
er zoveel inzendingen van de Oscar Toto als dit jaar.
Bijna vierhonderd filmlandgenoten stuurden in!
Wij feliciteren bovenstaande winnaars, die met res
pectievelijk zeven en zes juiste antwoorden met kop
en schouders uitstaken boven de rest.
Het gemiddelde aantal goed beantwoorde vragen
was 2,7 van de 11
Wij hopen dat de Oscar uitreiking niet de enige ver
rassing is, die Hollywood voor ons in petto heeft!
Adviesburo Filmplan
Amsterdam
