De Pen:
Deugt de Nederlandse Film en
Televisie Academie?
iy l
Het zou me niet eens verbazen als
méér mensen weten waar de Film
academie gevestigd is, dan waar het
Rembrandthuis zich bevindt. Of aan
welke gracht het Anne Frankhuis ligt of
waar het Leger des Heils je als daklo
ze een slaapplaats bieden kan.
Iedereen heeft wel eens uit het raam
van de lijn 1 zitten staren naar de
inmiddels vaal-blauw oplichtende
belettering boven die hermetisch
gesloten ijzeren deur aan dat smalle
pand aan de Overtoom in Amsterdam.
Het heeft altijd iets ongrijpbaars,
geheimzinnigs gehad, die plek.
Omdat je niks zag. Er ging nooit
iemand naar binnen, er kwam niemand
uit. Er gebeurde niks, onder die licht
bak met 'filmacademie', tenminste niet
als fk de tram uit keek.
Ik stelde me voor dat wat zich daar
afspeelde vooral veel tijd kostte, nacht
en van aanwezigheid vergde, zich in
diepe duisternis diende af te spelen en
dat er voor de aanwezigen geen tijd
was om af en toe het daglicht te ver
dragen.
Oud-studenten van de Filmacademie
zagen er in mijn herinnering uit die
dagen dan ook altijd pips en ietwat
ongezond pukkelig uit, een beetje dat
benauwende zolderkamer-intellectu-
alisme uitstralend.
Ik geef toe, het is allemaal lang gele
den. Nu zie ik er regelmatig mensen in
en uit gaan.
Ik kom er op andere tijdstippen langs.
De tram rijdt vaker. En het aantal stu
denten is in de loop der jaren enorm
toegenomen, dat kan ook een verkla
ring zijn.
Is de Filmacademie nou goed of niet?
Als opleiding, bedoel ik. Die vraag
wordt me tegenwoordig vaak gesteld.
Natuurlijk alleen maar door mensen die
er nooit opgezeten hebben. Of door
mensen die er juist graag op willen.
Ik heb er nooit opgezeten. Nooit
geprobeerd er op te komen. Ik wilde
graag televisie maken, de werkelijk
heid vastleggen, beïnvloeden, betrap
pen. Geen fictie. Zelf een speelfilm
maken wondt me als idee in het
geheel niet op. Daar lagen mijn ambi
ties niet. Radio en televisie vond ik
veel interessanter. Televisie was in die
tijd nog een vies woord op de
Overtoom. Op de Academie van die
jaren was daar geen plaats voor. Dat is
allemaal veranderd, intussen.
De vraag of de Filmacademie deugt
komt zelden alleen.
Alles wat je daar leert kun je toch ook
in de praktijk leren?
Ja, dat klopt, maar krijg er de kans
maar eens voor.
Zonder de filmacademie kom je er ook,
als je maar talent hebt! Helemaal waar.
Maar het moet wel erg meezitten als je
dat in eenzelfde hoeveel
heid jaren voor elkaar
krijgt.
De Filmacademie werkt
alleen maar frustrerend op
mensen met talent, het
wordt eerder verpest dan
ontwikkeld! Zal ook wel
eens gebeurd zijn de afge
lopen veertig jaar. Niet
iedereen die goed is in het
vak, blijkt een goed docent
te zijn. Studenten (wel of
niet voldoende talent) mo
gen zichzelf bovendien graag
overschatten.
Doordat ik jarenlang in het
Hilversumse heb vertoefd,
weet ik dat -zonder dat de
omroepbazen en -opdracht
gevers dat zich realiseren-
aan praktisch alle inte
ressante televisieproducties
wordt meegewerkt door
oud-studenten van de Film
academie. Tientallen van hen
bepalen of beïnvloeden de
kwaliteit van een ongekend aantal
drama- en documentaire-producties,
zowel bij publieke als commerciële
omroep.
En dan heb ik het nog niet eens over
hoe de Nederlandse speelfilmwereld is
doordesemd met het talent en de pro
fessionaliteit van diegenen die wel die
blauwe poort onder de verlichte letters
aan de Overtoom zijn binnengegaan.
Ik werk nu ruim 1,5 jaar bij de
Nederlandse Film en Televisie Aca
demie en mijn antwoord nu is niet
anders dan mijn antwoord toen: ja,
alles kan beter - maar hij is goed.
Ad 's-Gravesande
directeur Nederlandse Film en Televisie
Academie
De pen gaat naar Louis van Gasteren
