The Academy
COLUMN
ED
Hans Pos
In de alweer bijna vergeten klassieker Absence of
Malice uit 1981met de inmiddels helaas overleden Paul
Newman in de hoofdrol, doet acteur Wilford Brimley
(beroemd door zijn karakteristieke druipsnor) op een
gegeven moment de legendarische uitspraak: 'There's
always a committee that thinks l'm pretty'.
Het zijn profetische woorden die regelrecht uit de
Nederlandse klei ontsproten hadden kunnen zijn (of
bijvoorbeeld bedacht hadden kunnen zijn door Gerard
Soeteman). Nederland heeft immers - zoals ook
onlangs vol trots is vastgelegd in het Guinness Book of
World Records - gemiddeld het grootste aantal commis
sies, besturen en verenigingen per vierkante millimeter
aardoppervlak.
Nederland is het walhalla voor al die goedwillende
dames en heren die verslaafd zijn aan vergaderen,
oreren, delibereren, ruggespraak houden, overlegstruc
turen, statuten, notulen, kaders, manifesten, huishoude
lijke reglementen, achterkamertjes en niet te vergeten:
de rondvraag. En dat alles het liefst in de baas zijn tijd,
onder het genot van heel veel kopjes koffie en plakjes
cake.
Ook de filmwereld is door dit voortwoekerende virus
aangetast. Bijna alle f ilmdisciplines hebben zich inmid
dels onder ovationeel applaus van een handvol belang
stellenden samengebundeld in organisaties die de soms
aan betonrot onderhevige belangen moeten bescher
men tegen het kwaad van buiten. Zo heb je niet alleen
de Nederlandse Verenigingen van Speelfilmproducen
ten, Distributeurs en Exploitanten, maar ook de NBF, de
NFTVM, Federatie Filmbelangen, de Vereniging van Ac-
teursbelangen, Adviescommissies van het Nederlands
Fonds voor de Film, de Oscarcommissie, Dutch Directors
Guild, de Nederlandse Society van Cinematographers,
de Assistant Directors Club, Netwerk Scenarioschrijvers,
het Art Directors Gilde, de Fundatie van Make Up Ar-
tists, de Wardrobe Witches, de Belangenvereniging Best
Boys en The Sound Society. Zelfs de gretige Grippers
gaan hun krachten binnenkort bundelen, met de vlam in
de pijp. Ziet u door de bomen het bos nog?
En de grap is: er komt er met een aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid nog eentje bij. De selec
tieprocedure voor de Nederlandse nominatie voor de
Oscars kwam, om het in onvervalst smakelijk vergader
jargon te omschrijven, 'niet echt in aanmerking voor de
schoonheidsprijs', en deed op een explosieve manier
de aloude discussie oplaaien of het wel zo'n goed idee
is dat kleine, selectieve clubjes moeten oordelen over
het werk van andere kleine, selectieve clubjes. Bij de
soap rond de Nederlandse Oscarnominatie ging het
gelukkig uiteindelijk nog wel om een film (Oorlogswinter)
die door het Nederlandse bioscooppubliek (terecht)
NedGrldlIQ massaal is bezocht en die zich dus kan verheugen in
enigerlei vorm van bekendheid. Bij de toekenning van
neCrf de Gouden Kalveren wordt de perceptie van datzelfde
publiek dikwijls juist genegeerd en worden de hoofd-
Q6mi(lUG(0 prijzen liefst toegekend aan films waar, om wijlen Gied
Jaspers te citeren, 'geen hond naar komt kijken'. Het is
Hef GrOOT" het weinig verrassende euvel van (advies)commissies
waarin vakgenoten oordelen over andere vakgenoten
SIG QOntQl en waarden als objectiviteit en integriteit al of niet willens
t en wetens worden verkleurd door een even ongrijpbare
COITinUS- als onstuitbare onderhuidse subjectiviteit.
m Een administratiefrechtelijke goeroe vertrouwde mij
SIGSf i onlangs toe dat in deze wonderlijke opportunistische
branche 'de schijn van partijdigheid' op deze manier
DGSf liroil nauwelijks valt te vermijden of te verbloemen en dat dit
m bij uitstek de juridische achilleshiel is van de Nederlandse
Gil VCrCnt" i commissiecultuur.
t De vraag rijst: Wat nu? Moeten al die commissies, jury's
fllllQen Der en besturen dan zonder pardon worden opgeheven?
Belanden we dan niet in een complete anarchie, zonder
VierKOIIfe veilig vergadervangnet?
Een van de mogelijke oplossingen is niet nieuw, maar
lïllllirnefer desalniettemin wel gewenst. Een Nederlandse Academy
of Motion Pictures. Een alles overkoepelend geheel
OOrdOPper* waarin alle vakbroeders van hoog tot laag zich verenigd
weten en dat op democratische wijze bepaalt welke
VIQK* Nederlandse film er naar de Oscars gaat en welke films
de Gouden Kalveren toegewezen krijgen. En dat is nog
maar het begin.
Foto Tanja van
Rooc/en.
Uiteraard zal deze installatie naar goed Hollands
gebruik niet zonder slag of stoot gaan plaatsvinden.
Hiertoe zal natuurlijk eerst een commissie in het leven
moeten worden geroepen, die tot doel heeft om alle mo
daliteiten en criteria in kaart te brengen. Het samenstel
len van deze commissie zal nog een helse klus worden.
Alhoewel... there's always a Committee that thinks l'm
pretty...
'There's always a committee that thinks Pm pretty' (Wilford Brimley als Wells in The Absence of Malice)
