Licht laten schijnen op digitaal
m
HFN
ACHTER DE SCHERMEN
HFN
Cappetti:
'Als Anto-
nioni en
Tarkovski
de moge
lijkheid
hadden
gehad om
3D-films
te maken,
dan had
den ze dat
gedaan.'
De Vries:
'Ik begrijp
niet waar
om het zo
ongelofelijk
moeilijk
is om alle
digitale
gegevens in
een data
base bij te
houden.'
Rondetafelgesprek over de rol van digitale cinema
Met de start van Cinema Digitaal is er genoeg aanleiding om weer eens te
peilen, hoe er nu over digitale cinema wordt gedacht. Een viertal opiniema
kers uit de branche sprak met elkaar en met Holland Film Nieuws over hun
verwachtingen. Ze waren openhartig over zowel hun hoop als hun vrees.
Door Frank de Neeve met medewerking van Roloff de Jeu
'Tien jaar geleden toen ik in deze
markt kwam, was de techniek
eigenlijk nog steeds een vervolg op
wat de kermisexploitant van 100
jaar geleden deed met zijn toverlan-
taarn. Er doen zich nu allerlei nieuwe
mogelijkheden voor, die vragen
om een andere manier van denken
over hoe we onze business eigenlijk
bedrijven. Dat vind ik fantastisch. En
het werd hoog tijd: weg met dat 100
jaar oude medium.' Tegen het eind
van het rondetafelgesprek wil UPI's
managing director Karel de Vries er
best nóg wel een stevige mening
tegenaan gooien.
Samen met Marcus van der Zwaag
(net weg als salesmanager bij Cine-
mien), Charlie Cappetti (financieel
directeur filmtheater Focus Arnhem)
en Frits Nieuwenhuizen (Nieuwen-
huizen Groep/NH Bioscopen, onder
andere CineMagnus Schagen), was
De Vries uitgenodigd om samen
hun licht op de digitalisering te laten
schijnen. Een divers gezelschap dus,
met verschillende mate van ervaring
met digitale cinema, en daarmee
een goede vertegenwoordiging van
de gehele Nederlandse bioscoop
branche. Het gesprek bleef mild van
toon, maar men schrok ook niet terug
voor een dwarse mening.
Cinema Digitaal
Dat het nationale digitaliseringsplan
Cinema Digitaal doorgaat, wordt
door de gesprekspartners zeer
gewaardeerd. Frits Nieuwenhuizen
vindt het erg knap dat men het voor
elkaar heeft gekregen. 'Volgens mij
mag je daar als Nederland best een
beetje trots op zijn.' Nieuwenhuizen
ging zo'n twee jaar geleden digitaal
met Arts Alliance Media, maar fi
nancierde dat zelf. Heeft hij het plan
dan wel nodig? Lachend: 'Ik hoop
de centen die nu in de projectoren
zitten straks in mijn nieuwbouw in
Hoofddorp te kunnen steken.'
De digitalisering kwam het afgelo
pen anderhalfjaar flink op stoom,
maar ging vooralsnog aan de
filmtheaters voorbij. Volgens Charlie
Cappetti stonden zij echter niet
hunkerend aan de zijlijn. 'Wij hielden
onze blik op het gemeenschappe
lijke plan gericht en hebben er ook
stevig over meegepraat.' Was het
plan onverhoopt mislukt, dan had
den de dertig grootste filmtheaters
zichzelf volgens Cappetti waarschijn
lijk verenigd als inkooporganisatie.
Als de filmtheaters digitaal gaan,
denkt Marcus van der Zwaag dat
er snel digitale films beschikbaar
komen. 'Omdat België al groten
deels digitaal is, moeten arthousedis-
tributeurs daar digitaal aanleveren.
Daarnaast loopt televisie nu voorop
en hebben producenten veelal
een HDCAM beschikbaar, waar
een DCP (Digital Cinema Package;
redactie) van gemaakt kan worden.'
Verwacht hij dat 35mm-film in de
filmtheaters net zo snel uitsterft als
momenteel in bioscopen gebeurt?
'Twee jaar geleden is pas het laatste
lómm-filmtheater verdwenen. Ik
denk dat film in de filmtheaters voor
lopig wel zal blijven bestaan, ook
door de vele speciale programma's
die worden georganiseerd.'
Flexibiliteit
Frits Nieuwenhuizen zag de bezoek
cijfers van zijn bioscoop in Schagen
bijna verdubbelen sinds de opening
vier jaar geleden. 'Wij hadden
vorig jaar in CineMagnus 280.000
bezoekers in een gemeente van
slechts 18.000 inwoners. Ik durf wel
te stellen dat een deel daarvan aan
de digitalisering te danken is.' Naast
het feit dat CineMagnus de enige
3D-bioscoop in de regio was, heeft
de digitalisering volgens Nieuwenhui
zen vooral flexibiliteit gebracht. 'Som
mige films krijg je eerder, anderen
kun je bij grote vraag in meerdere
zalen draaien.' Van der Zwaag:
'Qua marketing is de bioscoop al
flexibeler geworden wegens de
grote rol daarin van het Internet.
Daar kan je nu met de programme
ring op aansluiten.'
Charlie Cappetti, die in Arnhem al
leen ervaring heeft met CinemaNet,
verwacht geen grote veranderingen
in de programmering door digitale
cinema. 'Ik verwacht vooral accent
verschuivingen. De dynamiek wordt
anders: de snelheid van vertoningen
en van programmawisselingen'. De
Vries: 'In een markt waarin mensen
zelf allerlei mogelijkheden hebben
om digitale content te bereiken,
draait het om beschikbaarheid. Dat
kan betekenen datje HarryPotter
bij de release in drie zalen neerzet,
ook als andere titels dan even in de
verdrukking komen.'
De ervaring van Frits Nieuwenhuizen
is dat niet alleen grote films baat
hebben bij digitale cinema. 'Een
distributeur kan kleinere titels groter
neerzetten. Haar naam was Sarah
heeft nu ook op Texel gedraaid,
terwijl dat daarvoor waarschijnlijk
niet mogelijk was geweest.' Van der
Zwaag: 'Je kunt als distributeur veel
sneller handelen als een film plots
een succes is. Met film moetje twee
weken wachten op nieuwe prints,
maar met digitaal stuur je zo een
nieuwe harddisk.' De Vries vult aan:
'Tijd is belangrijk. Als je een week
mist, krijg je die niet meer terug.'
3D
Het succes van 3D heeft de afgelo
pen tijd enorm bijgedragen aan de
uitrol van digitale projectieappara-
tuur, zoals de 3D-toeslag bijdroeg
aan een hogere recette. Karel de
Vries ziet hierdoor een zonnige toe
komst. '3D blijft groeien en zal daar
door normaler worden. Bij slechte
3D-films zal de marktwerking eerder
z'n werk doen. Kwaliteit, of het
ontbreken daarvan, staat momenteel
bij 3D-films namelijk niet direct op
gespannen voet met de recette.'
Filmtheaters hebben nog geen
3D-successen gehad die de recette
opstuwde. Toch ziet Charlie Cappetti
3D wel degelijk op termijn de filmthe
aters bereiken. 'Momenteel is er nog
geen 3D-aanbod voor de arthouses,
dus zullen wij daar niet direct in inves
teren. Maar tijdens de laatste Europa
Cinemas conferentie in Parijs werd
een 3D-balletfilm van Wim Wenders
Links: van links
naar rechts,
Frank de Neeve,
Frits Nieuwen
huizen, Marcus
van der Zwaag,
Charlie Cappetti,
Karel de Vries.
Foto's Roloff de
Jeu.
vertoond. Dat was echt fantastisch.
Als Antonioni en Tarkovski vroeger
de mogelijkheid hadden gehad om
3D-films te maken, dan hadden ze
dat echt wel gedaan.'
Vooralsnog betalen distributeurs,
middels de zogenaamde virtual
print fee (vpf), nog bijna nergens
mee aan de digitale installaties,
maar binnenkort gaat dat wel
veranderen. Dat vpf een complexe
materie is, is bekend. Dit bleek
tijdens het gesprek, toen ook de
insiders er niet uit kwamen of bij eer
der genoemd voorbeeld van drie
premièrezalen Harry Potter, ook
driemaal vpf moet worden betaald.
Hoe sneller de gehele markt
digitaal is, hoe beter volgens Karel
de Vries. 'De enige reden waarom
de majors bereid zijn om aan de
apparatuur mee te betalen, is dat
we hopelijk over vijf tot zeven jaar
van de vpf af zijn en dan daadwer
kelijk kosten kunnen besparen.' De
nieuw verworven digitale vrijheid zal
volgens het gezelschap door de vpf
weer enigszins worden ingeperkt.
Nieuwenhuizen: 'Straks krabt men
zich door de kosten wel twee keer
achter de oren of Texel ook een
digitale print krijgt. Dan krijg ik daar
wellicht een second run kopie.'
Zijn er door digitale cinema nog
grote veranderingen in de markt te
verwachten? Van der Zwaag: 'Er
zullen wel wat nieuwe distributeurs
bij komen, bijvoorbeeld voor alter
natieve content, tenzij de huidige
distributeurs dat zelf oppikken.'
Nieuwenhuizen zou dat laatste een
gunstige ontwikkeling vinden. 'Er
wordt nog ontzettend gecowboyd,
met belachelijke prijzen als gevolg.
Ik werk nu met het Britse More2
Screen, maar het heeft me wel tijd
gekost voor ik hen had gevonden.
Dat zou gemakkelijker gaan via de
reguliere distributeurs.'
De vertoners zijn niet bang dat er
door het gemak van digitale cinema
straks allerlei schouwburgen, of
bijvoorbeeld Van der Valk, ook films
gaan draaien. Nieuwenhuizen: 'Wij
moeten als bioscoop aan allerlei
regels voldoen. Daarnaast denk ik
dat de vpf dat gaat tegenhouden.'
De distributeurs zijn minder terug
houdend. Van der Zwaag: 'Er is toch
een doekentekort? Laat maar komen
dus.' De Vries, voor het eerst met
een lach op z'n gezicht: 'Als men
aan de voorwaarden voldoet en er
goede afspraken gemaakt kunnen
worden, zal ik van goede huize moe
ten komen om niet te leveren.'
Pijnpunten
Zijn er ook nog pijnpunten in die
heerlijke nieuwe digitale wereld en
kan de gemeenschappelijkheid er
een rol in spelen om die op te los
sen? Karel de Vries: 'Je kunt al heel
lang boekjes krijgen met bioscoop-
gegevens. Ik begrijp niet waarom
het zo ongelofelijk moeilijk is om alle
digitale gegevens in een gezamen
lijke database bij te houden. Daar
zou de gemeenschappelijkheid best
wat aan kunnen doen.'
Marcus van der Zwaag brengt de
digitale beschikbaarheid van de
back catalogue ter sprake. 'In Neder
land wordt hier wat aan gedaan en
internationaal zullen klassiekers zeker
gedigitaliseerd worden. Maar voor
veel andere films zal niet voor digita
lisering worden gekozen. Als je straks
Bella Martha op een festival van
eetf ilms wilt vertonen, zul je wellicht
moeten uitwijken naar Blu-ray of dvd.'
Volgens Frits Nieuwenhuizen moet
men zich niet verkijken op de digitale
kennis die in de branche aanwezig
moet zijn. 'Een vette worst die ons
wel wordt voorgehouden, is dat
we gaan besparen op technisch
personeel. Dat is niet helemaal waar;
je krijgt een ander soort operateur. Ik
heb een jonge IT-er die aan het be
gin van de week de weekprogram-
ma's samenstelt, de shows maakt en
ook het dagelijks onderhoud van de
projectoren doet.' Karel de Vries: 'De
vaste operateur is bij ons nog nooit
zo vaak in het pand geweest sinds
we digitaal zijn. Volgens mij moet er
nog ongelofelijk veel kennis bijko
men, zowel in de bioscopen als bij
de distributeurs.'
'I thought you knew what you had signed up for!' (Daniel Radcliffe als Harry in Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1)
'You bring news I trust?' (Ralph Hennes als Voldemort in Harry Potter and the Deathly Hallows: Part I)
