Gerrit Ybema
m
In memoriam
IN MEMORIAM
22 februari 2012 vond de uitvaartdienst plaats voor Ger
rit Ybema in de Grote Kerk in Sneek. Na afloop dronk
ik koffie met enkele aanwezige bioscoopexploitanten.
Eén van hen zei: 'ik dacht altijd dat Gerrit voorzitter van
de NVB was en er daarnaast nog wat klussen bij deed,
maar na het beluisteren van alle sprekers vermoed ik dat
het toch anders lag'. Het was een terechte observatie.
Bij alle sprekers kwam naar voren dat Gerrit Ybema ze
had geraakt door zijn enthousiasme, betrokkenheid en
warmte.
Gerrit Ybema trad in 2007 aan als eerste buitenvoorzitter
van de NVB. Het was in een bestuurlijk roerige periode.
Zijn benoeming kwam als gevolg van de digitalisering en
de vraag of de voorzitter naast exploitant ook filmver
huurder kon zijn. Met het aftreden van Ad Weststrate als
voorzitter in 2006 bleek het tijd voor een volgende stap
in de ontwikkeling van de vereniging. Mare Canisius gaf
als voorzitter ad interim leiding aan de NVB. De bezem
werd grondig gehanteerd: nieuwe statuten en huishou
delijk reglement, een nieuwe opzet voor de contributie,
nieuwe stemmenverdeling waarin de concerns hun meer
derheid opgaven en een nieuwe directeur.
Met de benoeming van Gerrit Ybema tot voorzitter werd
deze periode van herstructurering afgerond in het najaar
van 2007. De vereniging kon weer naar de toekomst
kijken en kreeg een voorzitter die paste in het opgestelde
profiel: bindend, boven de partijen staand, beschikkend
over senioriteit en een groot netwerk. Al deze kwalitei
ten bewezen in de jaren daarna hun waarde. Met zijn
charisma en aandacht voor het individu werden de leden
weer meer betrokken bij de vereniging. Als ongebonden
voorzitter kon hij vrijer leiding geven aan de vergadering
en zijn bestuurlijke ervaring bleek voldoende om de bij
tijd en wijle oprispende ego's in het gareel te houden.
Mijn eerste ervaring met zijn bestuurlijke netwerk bleek
toen de NVB samen met andere brancheverenigingen
en het NICAM op het matje werd geroepen door de
toenmalige minister van justitie Ernst Hirsch Ballin over de
naleving van Kijkwijzer na een scherp rapport van de
Universiteit van Twente. Gezeten in een statige kamer op
het ministerie ondergingen wij een donderpreek - 'dit kan
echt niet meer, er moet worden ingegrepen en het minis
terie zal dit doen!' - van een half uur van een ondertussen
borrelnoten etende minister. De meesten in de ruimte
waren de boodschap nog aan het verwerken toen Gerrit
Ybema al het woord nam, Hirsch Ballin groot gelijk gaf,
het grote belang aangaf van het NICAM en dat we hier
toch vooral een gezamenlijke verantwoordelijkheid had
den. Het was geen zaak om zwarte pieten uit te delen,
maar te werken aan een groot plan gedragen door de
Gerrit Ybema
(29-10-1945 - f
15-02-2012)
branches, maar ook door het ministerie. Hirsch Ballin
knikte steeds duidelijker instemmend bij de woorden van
onze voorzitter, terwijl de ambtenaren van justitie steeds
meer keken met een blik van 'ja maar, dit was niet de
bedoeling'. Een kwartier later stonden we op de gang,
met de schrik vrijgekomen, terwijl we in de kamer de
twee ex-collega's nog gezellig hoorden napraten. Het
Haagse netwerk.
Een in memoriam als dit is mijns inziens niet goed zonder
een persoonlijk deel. Ik heb als directeur bijna drie jaar
met Gerrit Ybema mogen werken. Ik heb veel van hem
geleerd. Geleerd over de techniek van besturen. Hoe je
aan het begin van een periode de belangrijke dossiers
benoemt en deze de handvaten laat zijn voor de inrichting
van de agenda. Door deze methodiek consequent toe te
passen, vermijd je de waan van de dag, leerde hij mij. Zo
lukt het om continuïteit te creëren waardoor grote dossiers
worden afgehandeld en processen worden bespoedigd.
Het slagen van het digitaliseringsproject, de aanstaande
overdracht van ons pensioenfonds en de toenadering tus
sen de commerciële exploitanten en de filmhuizen hebben
hier in sterke mate hun succes aan te danken.
Een groot deel van onze samenwerking heeft helaas
ook in het teken van zijn ziekte gestaan. Onze maan
delijkse besprekingen vonden vanaf toen plaats in zijn
thuishaven Friesland: Het Oranjehotel in Leeuwarden,
Hajé in Joure of Van der Valk in Sneek. Ik zag zijn
uiterlijk veranderen als gevolg van de ziekte en van de
behandelingen. Onze gesprekken werden persoonlijker.
Toch vreemd dat daar een ziekte voor
nodig is. In het begin van zijn ziekte
vroeg ik hem: 'Waarom ga je door?
Waarom niet reizen? Genieten? Maar
Gerrit was uiterst stellig in zijn antwoord:
'Ik ga door omdat ik hier van geniet. Ik
geef om de mensen in deze branche.
Het is prachtig wat er allemaal gebeurt
en daar wil ik bij zijn zo lang het gaat.'
En de glans verscheen in zijn ogen en
zijn mooie lach werd dan weer breed.
Ik zag een heel enthousiaste jongen
van midden 60. We bestelden nog
een uitsmijter, hij vertelde over Jelske,
zijn kinderen en Friesland en bij het
afscheid was het niet alleen handen
schudden, maar tegelijk een hand op
mijn schouder. Dan reed ik terug naar
Amsterdam en had er weer zin in.
Ron Sterk, directeur NVB
