Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten
Associatie van Nederlandse Filmtheaters
In 2003 hebben reorganisaties en herschikkingen
van taken binnen de branche een belangrijk deel
van de aandacht en energie opgeëist. Het effect van
de nieuwe koers in veel filmtheaters door een
combinatie te zoeken van arthouse en cinema-
theek/filmhuis-aanbod, begint zijn vruchten inmid
dels af te werpen. Zowel het publieksbereik als het
rendement op het bijzondere (subsidiabele) film-
aanbod in de ANF-filmtheaters lijken nadrukkelijk
mee te profiteren van de nieuwe koers. Maar ook de
samenwerking met het bioscoopbedrijf wordt zowel
lokaal, regionaal als landelijk steeds beter en vooral
professioneler. De modernisering en reorganisatie
van de Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploi
tanten tot professioneel branche-instituut voor
bioscopen, arthouses en filmtheaters draagt hier
wezenlijk aan bij. ANF-filmtheaters stemmen hun
(landelijk) beleid in toenemende mate af op dat van
hun NVB-collega's en de NVB trekt een lijn in haar
service naar de filmtheaters die als volwaardige leden
worden benaderd.
Steeds meer (vooral kleinere) filmtheater-initiatieven
vinden daarnaast gastvrij onthaal in (regionale)
bioscopen en (multifunctionele) accommodaties van
culturele instellingen, waar ze optimaal kunnen
profiteren van professionele vertoningscondities.
Na het succes in Groningen met het eerste
publiek/private filmtheater-initiatief (Images) staan
vergelijkbare nieuwe projecten in samenwerking
met het bioscoopbedrijf, particuliere investeerders
en woningbouwverenigingen op stapel.
De ANF stemde medio 2003 in met het overbrengen
van haar secretariaatsfunctie t.b.v. de OCW-regeling
filmfestivals en filmtheaters en ook de regeling zelf
naar het Nederlands Fonds voor de Film. ANF-
bestuur en bureau zagen zich vervolgens gedwongen
tot herbezinning op de eigen positie. Eind 2003 gingen
de ANF-leden akkoord met het verder uitwerken van
een voorstel van het ANF-bestuur tot herschikking
van de ANF-taken. De voorkeur gaat daarbij voorals
nog uit, naar het onderbrengen van de ANF-taak als
belangenbehartiger en branche-organisatie bij de
geheel gereorganiseerde NVB en de ANF-consulent-
taak bij het Nederlands Fonds voor de Film. Dit zal
naar alle waarschijnlijkheid eind 2004 leiden tot het
opheffen van de vereniging ANF. De ANF zal dan ook
met gepaste bescheidenheid stil staan bij haar
20-jarig bestaan op 21 juni 2004. Niettemin kijkt de
ANF terug op een ook voor de filmtheaters bijzonder
succesvol jaar.
De Nederlandse filmhuizen georganiseerd in de ANF
hebben in 2003 alle records gebroken. Meer comfor
tabele en nieuwe zalen, een topjaar qua filmtitels en
meer bezoek. Het jaar 2003 is historisch te noemen
terwijl voorjaar 2004 nieuwe en vernieuwde ANF-
filmtheaters en initiatieven zijn aangekondigd voor
o.a. Lelystad, Maastricht (6 zalen)Den Bosch (3 zalen)
Zaandam (2 zalen) Eindhoven (6 zalen) Arnhem
(5 zalen), Utrecht (8 zalen), Alkmaar (2 zalen),
Middelburg (2 zalen) en Almere (4 zalen). Een groot
aantal vernieuwde en uitgebreide filmtheaters gaat
opnieuw met steun van rijk, provincies en gemeenten
in 2004 van start.
De 100 ANF-filmtheaters hebben aan de vooravond
van de 33e editie van het International Film Festival
Rotterdam (IFFR) de resultaten van 2003 bekend
gemaakt. In de 16 grootste filmtheaters steeg het
bezoek in 2003 met ca. 25%, naar ruim 1,2 miljoen.
De 84 middelgrote en kleinere filmtheaters reali
seerden gezamenlijk een geschatte 500.000 bezoe
ken. Daarmee komt het totaal aantal bezoeken aan
ANF-filmtheaters in 2003 met 1.7 miljoen bezoeken
over 2003 dicht in de buurt van de magische grens
van 2 miljoen bezoeken per jaar. De grens van één
miljoen bezoeken werd in 1998 voor het eerst over
schreden en de ANF-filmtheaters worden mede door
hun publieksbereik (7% van de markt) als serieuze
partners benaderd Een laagdrempelige, informele
bedrijfscultuur en de inzet van (veelal grote groepen)
vrijwilligers blijven in de ANF-filmtheaters daarnaast
de toon zetten.
De groei in 2003 is te verklaren uit drie factoren:
2003 kende een bijzonder goed filmaanbod, er
kwamen opnieuw betere en grotere accommodaties
en het publiek groeide mede dankzij nieuwe bezoe
kers voor de ANF-filmtheaters. Bioscopen en mutti-
plexen hadden aan 2003 een mooi jaar, maar het
aanbod in de cinema blijft extra veelzijdig en van
hoge kwaliteit dankzij de filmtheaters. Filmtitels die
2003 memorabel maakten door hun kwaliteit en
enthousiaste ontvangst waren o.a. Etre et Avoir,
Goodbye Lenin, Bowling for Columbine, Swimming
Pool, Russian Ark, Cloaca, About Schmidt, Rabbit-
Proof Fence, The Pianist, Frida, The Hours, Punche-
drunk love, Dogville. Daarnaast scoorden de
ANF-filmtheaters ook in 2003 weer sterk met specials,
regionale festivals, cursussen, documentaires (digi
taal) en klassiekers waarmee ook oud, jong en
nieuw publiek de weg naar de filmhuizen wist te
vinden. De ANF-filmtheaters hebben ookt.a.v. 2004
bijzonder hoge verwachtingen. Het filmaanbod is
getuige de programmering van het IFFR weer veel
belovend, er komen weer nieuwe filmtheaters bij en
het publiek lijkt de filmtheaters definitief te hebben
gevonden. De filmtheaters verwachten de extra
inkomsten vooral te kunnen benutten voor extra
activiteiten en om o.a. bezuinigingen op l/D-banen
op te vangen. Conclusie bleef echter dat steun vanuit
de overheid noodzakelijk blijft om de filmhuizen die
nog steeds met veel vrijwilligers moeten werken ook
de komende jaren overeind te houden.