tegenwicht tegen den buitenlandschen import ook
de Overheid na aan het hart liggen. Het is dus van
de grootste beteekenis, dat eerlang een nationale
filmindustrie tot leven komt. Afgezien van de wijze,
waarop dit zal moeten geschieden, zal in ieder ge
val een behoorlijk roulement van het Nederland-
sche product moeten worden bevorderd door in het
bioscoopprogramma ten behoeve van dit product
ruimte vrij te maken.
Via het Nederlandsche filmproduct naderde spre
ker het terrein van de voorlichting. Niet van de
propaganda. De Overheid, of als men wil de
Staat, is geen zakenman, zij heeft geen reclame,
wat euphemistisch met propaganda aangeduid, van
noode. Zij is ook niet de monopoliehoudster van
een bepaalde politieke of religieuze overtuiging, die
er haar altijd weer toe aanzet zoo groot mogelij ken
invloed te gewinnen. Zij is dienaresse der natie,
dienaresse van het algemeen belang. Als zoodanig
heeft zij wel te bevorderen, dat de maatregelen,
welke ze meent in het algemeen belang te moeten
nemen, door de bevolking begrepen worden; als
zoodanig heeft zij, zooals zij het onderwijs tot een
voorwerp van haar zorg heeft gemaakt, ook voor
de voortzetting van dit onderwijs te zorgen en hen,
die niet meer onder het bereik van den4 opvoeder
vallen, zoo noodig verder op te voeden tot een
behoorlijk lid der samenleving. Na de destructieve
invloeden, welke tijdens oorlog en bezetting heb
ben gewoed, zal zulks meer dan ooit noodzakelijk
zijn. Een van de meest geschikte en populairste
media 'hiervoor is de film; waarschijnlijk komt de
film naast pers en radio op de eerste plaats. Maar,
wil zij haar voorlichting over de bioscoop laten
loopen, en daarheen beweegt zich toch de stroom
van de publieke filmbelangstelling, dan zal zij bijv.
rekening moeten houden met het karakter van de
bioscoop, met de omstandigheid, dat het publiek,
hetwelk zich daarin bevindt, zich meestentijds
wenscht te ontspannen en te amuseeren.
Zij zal ook rekening moeten houden met de
structuur der filmexploitatie. De Overheid kan films
doen vervaardigen ter voorlichting, zij kan een be
perkten invloed uitoefenen op het journaal bijv.
maar zij kan z.i. den exploitant niet zonder meer
dwingen haar producten te vertoonen, in ieder ge
val niet méér dan dat zij de pers zou kunnen dwin
gen haar berichten en artikelen op te nemen. Zijn
doek heeft een bepaalde opnamecapaciteit, welker
gebruik van minuut tot minuut in het exploitatie
schema is gecalculeerd. Zij zal dus een vorm van
samenwerking moeten vinden met het film- en bio
scoopbedrijf, èn voor wat de stimuleering van de
Nederlandsche productie aangaat èn voor wat de
rouleering van deze productie zoowel als van het
voorlichtingsmateriaal betreft.
Wanneer de inhoud van de film een voorwerp
van belangstelling der Overheid is zal ook de wijze,
waarop zij publiek wordt gemaakt, evenals de in
richting en de standing van de gelegenheden, waar
in het publiek er kennis van neemt, aan dezelfde
Overheid niet onverschillig kunnen zijn. Spreker
wees in dit verband op de technische perfectie in
de vertooning, op een beschaafde exploitatie, op het
peil en de accomodatie van de ruimte, waarin zij
geschiedt, evenals op de voorziening en de be
hoefte aan bioscoopruimte. Het particulier initiatief
en de onderlinge concurrentie werken in dit opzicht
positief. Maar dit initiatief dient daarom te worden
gesteund en, voor zoover niet aanwezig, te worden
bevorderd. In ieder geval kan controle niet worden
gemist. Van niet minder belang is bijv. de entree
prijs. Deze zal op peil moeten blijven om een ren
dabele en behoorlijke exploitatie te waarborgen van
film en bioscoop, anderzijds zal hij aangepast moe
ten zijn aan den levensstandaard der bevolkings
groepen.
De bioscoop is in de toekomst geen luxe meer.
Uit hoofde van haar sociale functie zal zij ook de
minst draagkrachtigen, die haar ontspanning ge
meenlijk het meest van noode hebben, ruimschoots
door een gematigden entreeprijs toegangsgelegen-
heid behooren te bieden.
Een ander aanrakingspunt met het openbaar be
lang ligt in de bevordering en de bescherming van
de film als kunstwerk. Spreker wees op het nut van
een goede documentaire, een goede voorlichtings
film, een journaal, een teekenfilm, een pittige short.
De avant garde bijv. heeft ontegenzeggelijk de
speelfilmindustrie beïnfluenceerd en filmisch voor
uit gestuwd. Rusland begon in 1918 niet met een
groot opgezette speelfilmindustrie, maar met een
atelier voor documentaire productie annex een film
instituut. Eerst tien jaren later verbaasde men de
wereld met een geheel nieuwe richting in de speel
filmindustrie en de filmpropaganda. een richting
welke op haar beurt elders grooten invloed heeft
uitgeoefend. Ondanks den beperkten omvang van
ons land dienen vormingsgelegenheden en arbeids
mogelijkheden voor den filmkunstenaar in het leven
te worden geroepen. Spreker gaf gaarne toe, dat er
weinig Nederlandsche filmkunstenaars zijn. Dit is
echter een reden te meer om naar filmtalenten te
speuren en deze evenals zulks in de kunstenaars
wereld in het algemeen geschiedt kansen te bieden
via bepaalde opleidings- en werkgelegenheden.
Spreker wees in dit verband op het baanbrekend
werk, dat door den Bond wordt verricht.
Waarom zou men onzen fabrieken en studio's
niet den eisch kunnen stellen om onder bepaalde
voorwaarden vermeende filmtalenten in de gele
genheid te stellen werkstukken te leveren? Waar
om zou men niet, wanneer men het buitenland
