in staat de filminhoud te objectiveren. Daaraan is
het misschien ook te wijten, dat het zo moeilijk
valt de film als kunst te beleven, zelfs de kunst
film.
Behalve het gemakkelijk invoelbare van het ge
bodene is, dunkt ons, nog een andere factor van
belang voor het grote succes van de amusements-
film in het algemeen. Ieder mens bezit naast een
leven in de realiteit een leven in de gedachte, in
de droom, in de wensdroom, waarin hr het leven
van de realiteit vergeten kan ev zichzeive ziet als
degene, die hij had willen zijn volgens zijn eigen
persoonlijke geidealiseerde beeH. De amusements-
film nu komt in hoge mate tegemoet aan deze
irreële wensdroomwereld. De huismoeder met ze
ven kinderen en geen huishoudelijk hulp geniet
Deze zeer geslaagde affiche, waarmede de Afdeling Het
Noorden haar filmfeest aankondigde, is ontworpen door
de heer H. Stekman, die hiermede de eerste prijs verwierf
iu een daartoe uitgeschreven prijsvraag, waarop 57 in
zendingen werden ontvangen.
van de situatie wanneer een dame op de film,
lezend in een boek en liggend op een divan een
kopje thee geserveerd krijgt door een keurig
dienstmeisje, bij het zien van een vurige minnaar
gaat voor korten tijd iets van deze vurigheid over
in de schuchtere en schutterige jongeling, die toe
schouwt of beter gezegd het tegendeel van zijn
zijn in de realiteit resoneert op de onvervaardheid
van de minnaar op het doek. De middelmatige
pianolerares met te veel leerlingen beleeft de glo
rie van een groot filmpianiste voor een ogenblik
omdat de iiimsituatie aigestemd is op het beeld,
dat zij zich in haar jeugd van zich zelve had ge
maakt in haar droom- en wenswereld.
Het herkennen van onbewuste of onderdrukte
verlangens, een ongestilde behoefte aan ontheffing
aan de grauwe alledaagsheid is wel een zeer be
langrijke tweede reden voor de grote populariteit
waarin de amusementsfilm zich mag verheugen.
Van de film dreigen minder gevaren, dan
men wel eens geneigd is zonder nader onder
zoek aan te nemen
Deze ontheffing aan de realiteit, die dit soort
film kan geven, kan op geheel verschillende ma
nieren op de persoonlijkheid van de toeschouwer
inwerken. Zij kan werkelijk verheffend werken
of een gevaarlijk narcoticum vormen. Het gevaar,
dat zij een narcoticum gaat vormen is vooral niet
denkbeeldig bij overdosering van in werkelijk
heid toch irreële situaties, althans irreëel ten op
zichte van het persoonlijk leven van de toeschou
wer. Oefent het narcoticum verder zijn invloed
uit, dan bestaat het gevaar, dat een stuk van de
werkelijke levensrealiteit niet meer gedragen kan
worden of niet meer gedragen wil zijn. Een grote
ontevredenheid kan dan optreden met de omstan
digheden waarin men leeft, welke men niet meer
aan kan en niet meer in staat is door eigen kracht
te verbeteren. Het gemakkelijke, het vlotte, het
vanzelfsprekende van de filmsituatie ontbreekt
immers bijna geheel in het reële leven. Men krijgt
een verwrongen beeld van zich-zelve, gaat geheel
in zijn wensdromen op, die niet anders dan dromen
zijn en als zodanig niet in overeenstemming met
de realiteit. De zin voor de werkelijkheid van het
eigen Ik en voor de buitenwereld gaat verloren en
het zal van de persoonlijkheidsstructuur van de
betrokkene afhangen, voor een groot deel van
zijn realiteitszin, hoe de uitwerking en de gevolgen
zullen zijn. Het aantal oplichters en andere ont
spoorden dat zijn ideeën aan de filmsituatie ont
leende is misschien niet gering te achten. Deze
ongunstige gevolgen dreigen natuurlijk meer bij
voor indrukken zeer ontvankelijke, phantasierijke
persoonlijkheden met geringe realiteitszin, dus
vooral ook bij de jeugd, die zo vaak nog in staat
is de werkelijkheid als een droom te zien en de
droom als werkelijkheid te beleven. Intussen is het
